بررسي نقش محله هاي دروازه دار در ارتقاي احساس امنيت ساکنان؛ (مطالعه موردي: شهر شيراز)

مساله و هدف: زندگي در جوامع دروازه دار موجب افزايش احساس امنيت ساكنان آنها مي شود،كدام ويژگي كالبدي اين جوامع در ميزان احساس امنيت ساكنان نقش موثر و معناداري دارد؟ هدف اصلي اين پژوهش بررسي نقش جوامع دروازه دار در ارتقاي احساس امنيت ساكنان ناحيه هاي شهري شهر فارس است.
روش: با توجه به شواهدي ضد و نقيض در مورد تاثير جوامع دروازه دار بر احساس امنيت و پيوندهاي اجتماعي بين ساكنان، در اين تحقيق ساكنان مجتمع هاي دروازه دار و ساكنان نواحي اطراف آنها به عنوان دو گروه اصلي مورد مقايسه قرار گرفته اند. بدين منظور مطالعه ميداني در دو ناحيه متفاوت در شهر شيراز و مشتمل بر انتخاب تعداد هشت مجتمع مسکوني دروازه دار انجام گرفته است. از مجموع حدود 14000 خانوار ساکن در اين مجتمع ها و منطقه پيراموني آنها تعداد 400 مورد به صورت تصادفي خوشه اي انتخاب شدند. با استفاده از پرسشنامه هايي که بر مبناي مباني نظري موجود تنظيم شده و توسط سرپرست خانوار يا همسر او پاسخ داده شده است، اطلاعات فردي و اقتصادي - اجتماعي جمع آوري و احساس امنيت ساكنان جوامع دروازه دار مورد مطالعه و منطقه بافر اطراف آنها ارزيابي گرديده است.
يافته ها: نتايج تحقيق نشان مي دهد که جوامع دروازه دار در صورتي که با نظارت رسمي همراه باشند به ميزان قابل توجهي در افزايش احساس امنيت ساكنان موثر هستند. احساس امنيت در بين ساکنان آنها به طور مستقيم از سطح کنترل رسمي ورودي و خروجي ها و عوامل اجتماعي (مانند همبستگي اجتماعي، روابط بين همسايه ها و حس تعلق به جامعه محلي) تاثير مي پذيرد. از بين ويژگي هاي کالبدي جوامع دروازه دار، وجود دروازه قابل کنترل بيشترين تاثير را بر ميزان امنيت ساكنان دارد. همچنين شاخص همبستگي اجتماعي در بين ساكنان جوامع دروازه دار مورد مطالعه به ميزان قابل توجهي بيشتر از سايرين بوده است. در حالي که در شاخص کيفيت زندگي از نظر ساكنان بين جوامع دروازه دار و منطقه اطراف آنها تفاوت معناداري مشاهده نشده است.