بررسي مهارت هاي تفکر انتقادي در داستان هاي کودکان و نوجوانان

پژوهشگران در اين مقاله کوشيده اند که در بررسي اي مقدماتي ضمن شناسايي مهارت هاي کليدي در تفکر انتقادي، پيوندي ميان مولفه هاي تفکر انتقادي و عناصر داستاني برقرار کنند و در تعدادي از داستان هاي تاليفي که در ايران منتشر شده اند، ميزان وجود اين مولفه ها را بسنجند. به اين منظور، هفده مهارت کليدي را که از آثار ريچارد پل استخراج شده اند، فهرست کرده و پس از خواندن هر داستان مشخص شده که آيا مهارت يا مولفه يادشده در آن داستان وجود داشته است يا خير و اگر وجود داشته، در کدام يک از عناصر داستان، ديده شده است. جامعه مورد بررسي در اين پژوهش 14 کتاب داستان تاليفي براي گروه سني «ج» است که در فاصله سال هاي (1342-1386) از سوي شوراي کتاب کودک به عنوان آثار ويژه براي گروه هاي سني «ج» معرفي شده اند در اين پژوهش مورد بررسي قرار گرفتند. به نظر مي رسد دو داستان حقيقت و مرد دانا و ماهي سياه کوچولو از نظر به کارگيري مولفه هاي تفکر انتقادي در مرتبه بهتري قرار دارند. ضعف عمده داستان ها در وجود راوي هاي مداخله گر، خالي بودن از درون مايه هاي طنز، استفاده مطلوب نکردن از شگردهاي داستاني براي خلق فضاهاي متفاوت و تقويت ديدگاه هاي گوناگون و.... بوده است. قوي ترين مولفه را در بيشتر داستان ها مي توان پاي بندي به قابليت هاي استدلال اخلاقي دانست.