مفهوم «مکان و تصوير ذهني» و مراتب آن در شهرسازي از ديدگاه «کريستين نوربري شولتز» در رويکرد پديدارشناسي

پورمند حسنعلي; محمودي نژاد هادي; رنج آزماي آذري محمد

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

مديريت شهري

اطلاعات شماره:

پاييز و زمستان 1389 , دوره 8 , شماره 26 ; از صفحه 79 تا صفحه 92 .

عنوان مقاله:

مفهوم «مکان و تصوير ذهني» و مراتب آن در شهرسازي از ديدگاه «کريستين نوربري شولتز» در رويکرد پديدارشناسي

نویسندگان:

پورمند حسنعلي, محمودي نژاد هادي*, رنج آزماي آذري محمد

آدرس:

* دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده:

«کريستين نوربري شولتز» در تبيين نظريات خود در رابطه با معماري و بطور عام تر، «مکان»؛ وامدار انديشه هاي «هايدگر» و «هوسرل» بوده است؛ چنانچه از ديدگاه وي، پديدارشناسي معماري به مثابه پديدارشناسي محيطي بازتعريف دارد. از سويي ديگر، روش پديدارشناسي اين توان را دارد تا به ايجاد محيطهاي واجد معنا و فراخواني «حس مکان»، «روح مکان» و «معناي مکان» بپردازد که مولفه هاي اساسي در هويت مکاني بشمار مي روند؛ بنابراين ضرورت به تدقيق در نظريات اين انديشمند نروژي الاصل در رابطه با مفهوم «مکان و تصوير ذهني» پرداخته شده است. بر اين اساس در اين مقاله در رويکردي پديدارشناسانه، به بررسي پديده مکان از ديدگاه نوربري شولتز پرداخته مي شود تا امکان احراز و بازخواني مفهوم مکان از ديدگاه وي ممکن شود. پژوهش حاضر از روش تحقيق توصيفي و تحليلي در بستر مطالعات اسنادي و کتابخانه اي و با رجوع به مدارک و اسناد مکتوب و غيرمکتوب، بهره برده است. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد که از ديدگاه نوربري شولتز مکان، فضايي است که انسان از وجود خود آگاه است و در واقع فضا تنها زماني که به نظامي از مکانهاي بامعنا و بر انگيزاننده احساس براي ما تبديل شود، براي ما زنده مي شود و شکل مي گيرد. وي در بستر برشماري سه اصل براي مکانهاي بامعنا «گونه شناسي، مکان شناسي، و ريخت شناسي» اشاره دارد که «گونه شناسي» از طريق چهار محرک وجود آدمي «حالات روحي، ادراک و فهم، گفتگو و هستي با ديگران» به دست مي آيد. در باب «مکان شناسي» به تقسيم بندي هستومندها به هستومندهاي «با هستي مستقل و مصنوعات بشري» اشاره دارد و در «رويکرد توصيفي» مکان، به چشم اندازها «چشم انداز رمانتيک، چشم انداز کلاسيک، چشم انداز کيهاني و چشم انداز ترکيبي» و مجتع هاي زيستي «آبادي، نهاد، شهر و غيره» و در عين حال، در «رويکرد تحليلي» مکان، به «فضا و کاراکتر» اشاره دارد. در ريخت شناسي نيز به مولفه هاي فضا: «ديالکتيک درون و بيرون، مرکزيت و محصوريت فضايي، مرز و حصار فضايي» و مولفه هاي کاراکتر «ادراک (شناسايي) و جهت يابي» اشاره دارد.

کلید واژه:

مکان(Q2)پديدارشناسي(Q1)پديدارشناسي مکان(Q3)فضا(Q1)کريستين نوربري شولتز(Q3)

چارک 1 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک اول تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی زیاد است.
چارک 2 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک دوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع زیاد است.
چارک 3 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک سوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع کم است.
چارک 4 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک چهارم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی کم است.

موضوعات مرتبط:

مقالات نشریه ای مرتبط:

ندارد

مقالات همایشی مرتبط:

ندارد

طرح های مرتبط:

ندارد

مقالات بین المللی مرتبط:

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

استنادات:

رضويان محمدتقي, et al." کيفيت محيط کالبدي و حس مکان (مورد شناسي: دانشجويان دانشگاه شهيد بهشتي تهران)." جغرافيا و آمايش شهري - منطقه اي 4.10 (1393): 87-96.

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

پورمند، ح.، و محمودی نژاد، ه.، و رنج آزمای آذری، م. (1389). مفهوم «مکان و تصویر ذهنی» و مراتب آن در شهرسازی از دیدگاه «کریستین نوربری شولتز» در رویکرد پدیدارشناسی. مدیریت شهری, 8(26), 79-92. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=126501

Vancouver : کپی

پورمند حسنعلی، محمودی نژاد هادی، رنج آزمای آذری محمد. مفهوم «مکان و تصویر ذهنی» و مراتب آن در شهرسازی از دیدگاه «کریستین نوربری شولتز» در رویکرد پدیدارشناسی. مدیریت شهری. 1389 [cited 2022August20];8(26):79-92. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=126501

IEEE : کپی

پورمند، ح.، محمودی نژاد، ه.، رنج آزمای آذری، م.، 1389. مفهوم «مکان و تصویر ذهنی» و مراتب آن در شهرسازی از دیدگاه «کریستین نوربری شولتز» در رویکرد پدیدارشناسی. مدیریت شهری, [online] 8(26), pp.79-92. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=126501.