ارزياي پوشش واکسيناسيون تکميلي برنامه ريشه کني فلج اطفال از طريق جمع آوري اطلاعات مرگ و مير استان کرمان در سال 81

مقدمه و هدف: برنامه هاي جاري ايمنسازي در کشور از سال 1364 بصورت فراگير و در قالب برنامه هاي بسيج سلامت کودکان آغاز گرديده در همين راستا و همگام با استراتژيهاي WHO تصميم به ريشه کني فلج اطفال از سال 1373 آغاز گرديد. در استان کرمان به دليل همجواري با استانهاي مرزي سيستان و بلوچستان و هرمزگان و وجود جمعيت زياد افاغنه و تردد آنها انجام پروژه در مقايسه با بسياري از استانهاي کشور مشکل خاص خود را داشت لذا مراقبت فلج شل حاد با کمک تيم هاي ويژه لکه گيري با دقت و حوصله ويژه اي مورد نظر بود و چندين مرتبه تکرار شد همزمان با اين پروژه بزرگ که در سطح استان اجرا مي شد. در سال 1381 با هدف ارزيابي پوشش واکسيناسيون تکميلي برنامه ريشه کني فلج اطفال از طريق جمع آوري اطلاعات مرگ و مير در سطح استان اين پژوهش اجرا گرديد.
روش کار: مطالعه توصيفي از نوع مقطعي است که در مدت 5 روز با بکارگيري 1794 تيم عملياتي به اجرا در آمد نمونه هاي مورد بررسي کل خانوارها در سطح استان اعم از شهري و روستايي بود در اجراي پژوهش 5221 مرگ و مير شناسايي شد روش جمع آوري اطلاعات از طريق پرسشنامه اي بود که روايي و پايايي مورد تاييد قرار گرفته بود تکميل پرسشنامه با انجام مصاحبه با 5521 سرپرست خانوار که طي سالهاي 80 در آنها مرگ اتفاق افتاده بود انجام مي گرفت از 5521 مرگ و مير شناسايي شده در سطح استان و خانوارهايي که مرگ و مير داده بودند پرسشنامه تکميل شد پس از جمع آوري با استفاده از برنامه هاي نرم افزاري EP16 داده ها وارد شده آناليز گرديد.
يافته ها: %60.2 کل جامعه مورد مطالعه مذکر و %39.8 مونث بودند %39.2 مرگ و ميرها در شهرها و نقاط شهري و %37.1 در روستاي اصلي و تحت پوشش خانه هاي بهداشت و 18.2 در روستاهاي قمر خانه هاي بهداشت و %5.5 در روستاهايي اتفاق افتاده بود که فاقد سيستم شبکه بوده و خدمات را از طريق تيمهاي سيار دريافت مي کردند از مجموع موارد بررسي شده %99.4 داراي مليت ايراني و %0.6 بيگانه بودند اختلاف تعداد و نوع محل موارد مرگ و ميرهاي جمع آوري شده با اطلاعات جمع آوري شده جاري معني دار بود زيرا 1705 مورد مرگ و مير در پژوهش شد که در آمارگيريهاي سالانه و يا به اصطلاح روتين وجود نداشت و از چشم سيستمهاي بهداشتي پنهان مانده بود.
بحث و نتيجه گيري: از چشم پنهان ماندن 1705 مرگ و مير در سيستم هاي بهداشتي درماني استان بيانگر اين واقعيت تلخ است که هنوز نقاط کور در سطح استان وجود دارد و از طرفي سيستم از اين جهت از کارآمدي لازم برخوردار نيست و غيرقابل اعتماد مي باشد (نتايج نشان داد اختلاف پوشش واکسيناسيون شهري و روستايي قابل توجه است) در روستاها %86 و در شهرها %40 و نشان دهنده ارايه خدمات غيرفعال در شهرهاست. بازنگري در بخش آماري و ثبت وقايع حياتي انسان و احتمالا کشور و ارايه خدمات بخصوص پوشش واکسيناسيون فعال در نقطه شهري و حاشيه هاي شهرهاي بزرگ و تقويت بيش از پيش پايگاههاي آموزش ديده در قالب سيستم بهداشتي از نيازهاي اساسي است که بر اساس نتايج پژوهش پيشنهاد مي گردد اميد که مورد توجه مسوولين ذيربط قرار گيرد.