جنبش پياده گستري، رويکردي نو در احيا مراکز شهري؛ مورد مطالعه پياده راه تربيت تبريز

امروزه موضوع احياي بافتهاي مرکزي شهرها و توسعه پايدار آن، به صورت يک مساله اي مهم در برنامه-ريزي هاي شهري در آمده است. در طول دهه هاي گذشته، اتکاي بيش از حد شهرسازي مدرن به نيازهاي حرکت سواره و غفلت از حفظ و ساماندهي فضاهاي پياده که افول ارزشهاي اجتماعي، فرهنگي، بصري و کاهش کيفيت محيط شهري را در اين بافتها به همراه داشت، انتقادات زيادي از سوي صاحبنظران مسایل شهري را در مورد شهرسازي مدرن مطرح ساخته است. شدت اين انتقادات بيشتر متوجه کيفيات کالبدي-فضايي و جنبه هاي نامطلوب اجتماعي حاصل از اين نظام شهرسازي بوده است. در اين راستا، از راهکارهايي که براي طرح شهر مطلوب شهروندان در برابر اوضاع نابسامان شهرسازي مدرن، در عرصه شهرسازي جهان مطرح شده، مي توان به «جنبش پياده گستري» اشاره نمود. اين جنبش، نه تنها سيماي کالبدي مراکز شهري را عوض کرده، بلکه تغييرات نويني را در ارتقاي کيفيت زندگي شهري و رفتار اجتماعي مردم به وجود آورده است. در اين زمينه، مقاله حاضر، با روش تحليلي-اسنادي و با استناد به مطالعات و بررسي هاي ميداني در رابطه با محور پياده تربيت، با هدف بررسي و شناخت بيشتر خاستگاه مکاني و زماني زايش و پويش محورهاي پياده به عنوان بستر کالبدي حيات مدني و تعاملات اجتماعي شهرها در راستاي انتظام بخشي و ساماندهي مراکز کهن شهري به رشته تحرير در آمده است. يافته هاي تحقيق، حاکي از آن است که ساماندهي اين محور در بافت مرکزي شهر موجب انطباق آن با سياستهاي پياده گستري شده است؛ به گونه اي که پس از اجراي آن، مکانهاي تجاري و کاربري هاي مرتبط با آن رونق گرفته است و با اين روند، پياده راه تربيت، نويد بخش چشم انداز روشن توسعه فضاهاي تجاري و تفريحي بوده، با پذيرش گروههاي مختلفي از شهروندان، زمينه اي براي بالا بردن کيفيت زندگي اجتماعي و غنا بخشيدن به فضاي شهري در بافت قديم فراهم نموده است.