زمينه و هدف: استفاده از تشعشعات يونيزان در حين برخي از اعمال جراحي (به ويژه جراحي ارتوپدي) از اجزاي لاينفک اين آزمون ها به شمار مي رود. لذا پزشکان و کارکنان شاغل در مراکزي که از اين تجهيزات استفاده مي نمايند، در معرض خطر تابش تشعشعي قرار دارند. در اين مطالعه ميزان دوز تشعشعي رسيده به کارکنان شاغل در اتاق عمل به هنگام آزمون هاي پرتونگاري در حين عمل بررسي گرديد.
روش بررسي: تعداد 30 نفر کارکنان اتاق عمل شاغل در بيمارستان هاي تحت پوشش دانشگاه علوم پزشكي همدان، (غير از پزشكان و پرستاران) از لحاظ ميزان تشعشع دريافتي و با استفاده از تراشه هاي دوزيمتر ترمولومينسانس (TLD) مورد پايش قرار گرفتند. به طوري که هر يک از کارکنان تعداد 3 عدد تراشه ترمولومينسانس را بر روي روپوش خود نصب نمودند. به منظور تخميني از آزمون هاي High Risk، پرسشنامه اي نيز در اختيار کارکنان قرار داده شد و در آن تعداد آزمون هاي جراحي که تحت کنترل آزمون هاي راديولوژي بود و کارکنان در آن شرکت داشتند، ثبت گرديد.
يافته ها: ميزان حداقل و حداکثر دوز دريافتي چهار ماهه در کارکنان اتاق عمل و هوشبري (به استثناي پزشکان و پرستاران) در محدوده 0.24 تا 0.56 ميلي سيورت تعيين گرديد. با محاسبات رياضي نيز مي توان حدود دوز سالانه را در کارکنان اتاق عمل بين 0.73 و 1.68 ميلي سيورت پيش بيني نمود (بدون کسر مقدار تابش زمينه). از آنجايي که ميزان دقت دوزيمترهاي TLD در حد 0.1 ميلي سيورت است، مي توان گفت ميزان دوز رسيده به اغلب کارکنان در حد بسيار ناچيز و قابل مقايسه با تابش هاي زمينه مي باشد.
نتيجه گيري: ميزان دوز دريافتي کارکنان هوشبري و اتاق عمل در حد ناچيزي برآورد گرديد كه کمتر از مقدار حد دوز ساليانه پيشنهاد شده توسط سازمان هاي بين المللي حفاظت در برابر تشعشع است. اما استفاده از لوازم ثبت تشعشع به منظور آگاهي از تابش هاي بيش از حد مجاز ضروري به نظر مي رسد.