زمينه: به علت ظهور باکتري هاي مقاوم به دارو، نياز مداوم به مواد ضد ميکربي جديد وجود دارد.
هدف: مطالعه به منظور ارزيابي فعاليت ضد باکتريايي عصاره گياهان آرتميزيا و زيره انجام شد.
مواد و روش ها: اين مطالعه تجربي در سال 1384 در دانشکده علوم پزشکي دانشگاه تربيت مدرس انجام شد. عصاره دانه هاي زيره سبز (Cuminum cyminum)، زيره سياه (Bunium persicum) و بخش هاي هوايي آرتميزيا ترکومانيکا (Artemisia turcomanica) توسط روش تقطير با آب به دست آمد. عصاره آرتميزيا خراسانيکا (Artemisia khorassanica)، آرتميزيا سيني فرميس (Artemisia ciniformis) و آرتميزيا کپه داغنسيس(Artemisia kopetdaghensis) قبلا به دست آمده و ترکيب شيميايي آنها تعيين شده بود. فعاليت عصاره ها روي ويبريوکلراي باليني (جدا شده طي شيوع اخير وبا در ايران)، اشريشياکلي ATCC25922، استافيلوکوکوس اورئوس باليني و استافيلوکوکوس اورئوس ATCC25923 توسط روش انتشار از ديسک و روش براث ميکرودايلوشن براي تعيين حداقل غلظت مهاري ارزيابي شد. اجزاي عصاره ها توسط کروماتوگرافي گازي متصل به طيف سنجي جرمي تعيين شد.
يافته ها: عصاره ها فعاليت ضد باکتريايي خوبي نشان دادند. عصاره آ. خراسانيکا و آ. ترکومانيکا بالاترين فعاليت (هاله مهاري 60 ميلي متر) و سپس به ترتيب سيني فرميس، کپه داغنسيس، زيره سبز و سياه قرار داشتند. اجزاي عمده در عصاره ترکومانيکا، کامفور و در عصاره زيره سبز و سياه، کومين آلدهيد بود.
نتيجه گيري: نتايج مطالعه حاضر پيشنهاد کننده تاثير عصاره ها روي باکتري هاي بررسي شده، در آزمايشگاه است که مي تواند نشان دهنده تاثير آنها در سيستم زنده باشد.