بررسي اثرات جنس، نسل و گروه ژنتيکي بر صفات اقتصادي پيله در سه لاين تجاري کرم ابريشم ايران

شناسايي ذخاير ژنتيکي کرم ابريشم کشور و بررسي پتانسيل آنها اهميت زيادي دارد. با توجه به عدم وجود اطلاعات کافي در مورد سه لاين تجاري کرم ابريشم 31، 103 و 107 در شرايط ايران، اين تحقيق با هدف بررسي اثرات جنس، نسل و لاين بر صفات اقتصادي پيله لاين هاي تجاري فوق انجام شد. داده هاي فنوتيپي مربوط به سه نسل در سال هاي 1380، 1381 و 1382 اين سه لاين از مرکز تحقيقات کرم ابريشم کشور اخذ گرديد. داده هاي مورد استفاده شامل 8 خانواده، 3 نسل، 3 لاين، 3 صفت، 2 جنس، و 25 فرد (10800 رکورد) بود. مقايسه ميانگين ها به تفکيک لاين، نسل، و جنس در کل لاين ها و براي هر لاين به روش دانکن انجام شد. اثر ثابت لاين، نسل و جنس در سطح 0.01 بر روي صفات وزن پيله، وزن قشر پيله و درصد قشر پيله معني دار بود (P<0.01) ميانگين صفات در سه لاين مورد مطالعه به لحاظ آماري داراي اختلاف معني داري بودند (P<0.05)، به نحوي که ميانگين وزن پيله و ميانگين وزن قشرپيله براي لاين هاي 31 (60.1±28.0 گرم و 0.35±05.0 گرم) و 103 (62.1±28.0 گرم و 0.36±05.0 گرم) بيشتر از لاين 107 (1.39±21.0 گرم و0.28±03.0  گرم) بود، اما ميانگين درصد قشر پيله در لاين 103 (22.76±2.75) نسبت به دو لاين ديگر بيشتر بود. اين صفت براي لاين 107 (20.90±2.31) کمتر از بقيه بود. در مجموع لاين هاي 31 و 103 بيشترين خصوصيات کمي و لاين 107 کمترين خصوصيات کمي را داشتند. اثر نسل بر تفاوت ميان ميانگين وزن پيله، ميانگين وزن قشر پيله و ميانگين درصد قشر پيله معني دار بود. نسل دوم نسبت به دو نسل ديگر داراي ميانگين وزن پيله (1.648 گرم) و ميانگين وزن قشر پيله (0.353 گرم) بيشتري بود، اما ميانگين درصد قشر پيله (21.651) آن نسبت به نسل قبل و بعد خود کمتر بود (P<0.05) همچنين سه صفت وزن پيله، وزن قشرپيله و درصد قشر پيله در دو جنس نر و ماده با هم اختلاف معني داري داشتند و جنس ماده نسبت به نر در دو صفت وزن پيله و وزن قشرپيله مقدار بالاتري را به خود اختصاص داده است (P<0.05).