تاثير تراكم گياهي بر فنولوژي و خصوصيت هاي زراعي آفتابگردان آجيلي در شرايط آبياري محدود

براي بررسي تاثير تنش کم آبي و تراکم گياه بر آفتابگردان آجيلي نوع قلمي، آزمايشي به صورت طرح كرت هاي يک بار خرد شده در قالب بلوک هاي کامل تصادفي در چهار تکرار در ايستگاه تحقيقات کشاورزي و منابع طبيعي خوي در سال 1384 انجام شد. عامل تنش در كرت اصلي در سه سطح، شامل آبياري پس از 50، 100 و 150 ميلي متر تبخير از تشتک تبخير کلاس A از مرحله 10 برگي و تراکم گياه در کرت فرعي در چهار سطح، شامل 2.5، 3.5، 4.5 و 5.5 گياه در مترمربع در نظر گرفته شد. نتيجه هاي به دست آمده نشان دادند که تنش اثر قابل توجهي بر صفت هاي فنولوژيكي، ريخت شناسي و زراعي آفتابگردان آجيلي داشت. با افزايش ميزان تنش كم آبي، صفت هاي طول دوره گلدهي، طول دوره پرشدن دانه، طول دوره رشد، ارتفاع گياه، قطر ساقه، تعداد برگ فعال، تعداد كل دانه در طبق و در واحد سطح، وزن صددانه، عملكرد دانه، شاخص برداشت و تلاش بازآوري كاهش يافت و درصد تعداد دانه هاي پوك در طبق افزايش نشان داد. تراكم گياه نيز بر همه صفت هاي نام برده در سطح احتمال 1% تاثير معني داري داشت. با افزايش تراكم گياه، همه صفت هاي فنولوژيك، قطر ساقه، تعداد كل دانه در طبق و وزن صددانه كاهش پيدا كرد و ساير صفت هاي گفته شده افزايش يافت. اگر چه تعداد كل دانه در طبق با افزايش تراكم گياه كاهش يافت؛ اما به دليل افزايش تعداد كل دانه در واحد سطح، با وجود كاهش وزن صددانه، عملكرد دانه افزايش پيدا كرد. اثر متقابل تنش و تراكم نيز كليه صفات فنولوژيك، تعداد برگ، درصد تعداد دانه هاي پوك در طبق، عمكرد دانه و شاخص برداشت را در سطح احتمال 1% تحت تاثير قرار داد. با توجه به اهميت وزن دانه (اندازه دانه) در آفتابگردان آجيلي به همراه عملكرد دانه بيش تر در هر يك از سطوح آبياري پس از 50، 100 و 150 ميلي متر تبخير، به ترتيب تراكم هاي 4.5، 3.5 و 2.5 گياه در مترمربع مناسب مي باشد.