بررسي گوناگوني ارتفاعي ژنتيکي جمعيتهاي راش (Fagus orientalis Lipsky) در ايران

تنوع و تمايز ژنتيکي ميان جمعيت هاي راش (Fagus orientalis Lipsky) در دو شيب ارتفاعي در جنگل هاي خزري بوسيله ميکروساتلايت هاي هسته اي (nSSRs) و 16 لوکوس آنزيمي مختلف بررسي گرديد. هر دو سيستم مارکري تنوع ژنتيکي بالايي در جمعيت هاي طبيعي راش نشان دادند. ميزان تنوع ژنتيکي حاصل از برآورد هتروزيگوزيتي مورد انتظار 0.65 براي ميکروساتلايت هاي هسته اي و 0.19 براي آنزيم ها بود. گوناگوني ژنتيکي حاصل از هر دو مارکر هيچ ساختار ژنتيکي خاصي را در طول شيب هاي ارتفاعي دو منطقه مورد مطالعه نشان ندادند. گوناگوني ژنتيکي در بين جمعيت هاي هر منطقه کمتر از گوناگوني ژنتيکي ميان مناطق بود. نتايج مطالعه تمايز و آناليز واريانس ملکولي (AMOVA)، تمايز ژنتيکي کمي را ميان جمعيت ها نشان دادند. بطوريکه به ترتيب فقط 1% و 5% از گوناگوني ژنتيکي محاسبه شده بوسيله داده هاي nSSR و آنزيمي در ميان جمعيت ها وجود دارند. نتايج حاصل از آزمون هاي منتل نيز هيچگونه همبستگي معني داري بين فاصله هاي ژنتيکي و جغرافيايي جمعيتهاي مورد مطالعه نشان ندادند. نتايج مطالعه حاضر نشان مي دهد که تمايز ژنتيکي نسبتا کم ميان جمعيتهاي راش در اتفاعات مختلف، در اثر عوامل اکولوژيکي بوجود نيامده است. چنين الگويي پيشنهاد مي کند که ميزان جريان ژن در بين جمعيت هاي ارتفاعات مختلف هر منطقه بيش از جريان ژن در بين مناطق مختلف است؛ فرايندي که سازگاري به ارتفاعات مختلف را مورد سوال قرار مي دهد.