ارزيابي و پهنه بندي تناسب زمين براي توسعه فيزيکي شهر کرج و اراضي پيراموني برپايه فاکتورهاي طبيعي و روش فرآيند تحليل سلسله مراتبي (AHP)

يکي ازمسايل اساسي کلانشهرها و شهرهاي بزرگ، مساله رشد سريع جمعيت و توسعه کالبدي است. براي کنترل مناسب توسعه فيزيکي و گسترش شهرها، لازم است علاوه برتحليل هاي اقتصادي - اجتماعي، شناخت و تحليل دقيقي از خصوصيات زمين و تناسب آن نيز در دسترس باشد. تعيين تناسب زمين براي توسعه شهري مي تواند به برنامه ريزي شهري و فضايي مطلوب تر و صحيح تر ياري رساند. مواد مورد استفاده در اين پژوهش شامل نقشه هاي توپوگرافي، زمين شناسي، تناسب زراعي خاک، پوشش/ کاربري زمين، لرزه خيزي و داده هاي مرتبط با اقليم محدوده بودند. از بررسي هاي کتابخانه اي نيز براي تکميل داده ها استفاده شد. تعيين تناسب زمين براي توسعه فيزيکي کلانشهر کرج از طريق 9 فاکتور و معيار طبيعي مشتمل بر شيب، ليتولوژي، فاصله از گسله ها، فاصله از شبکه زهکشي، لرزه خيزي، عمق آب زيرزميني، پوشش/ کاربري زمين ونوع لندفرم و با استفاده از روش فرآيند تحليل سلسله مراتبي (اي اچ پي) در محيط سيستم اطلاعات جغرافيايي صورت گرفت. تناسب زمين براي توسعه فيزيکي به پنج طبقه بسيار زياد، زياد، متوسط، کم و بسيار کم تقسيم شد و نقشه پهنه بندي آن تهيه گرديد. نتايج نشان دادکه صرفنظر از اراضي کشاورزي، حدود 31 درصد مساحت محدوده، تناسب زياد و بسيار زيادي براي توسعه فيزيکي دارد که عمدتا در بخش هاي جنوبي و غربي محدوده قرار دارند. بررسي همچنان نشان داد که طي سه دهه اخير توسعه شهر کرج بيشتر بر روي زمين هاي با تناسب زياد و متوسط صورت گرفته، با اين وجود حدود 500 هکتار از بافت شهري نيز در زمين هاي با تناسب کم و بسيار کم در حاشيه پايکوهها و شيب هاي تند توسعه يافته اند.