حمل اولي و شايع، به قيد قضيه و به قيد موضوع و فروكاهي معناي دوم به معناي اول

فلاحي اسداله; موحدابطحي سيدبهاالدين

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

پژوهش هاي فلسفي - كلامي : بهار و تابستان 1389 , دوره 11 , شماره 3-4 (43-44) ; از صفحه 5 تا صفحه 27 .

عنوان مقاله:

حمل اولي و شايع، به قيد قضيه و به قيد موضوع و فروكاهي معناي دوم به معناي اول

نویسندگان:

فلاحي اسداله, موحدابطحي سيدبهاالدين

آدرس:

چکیده:

فيلسوفان مسلمان حمل اولي و شايع را به دو معناي متفاوت به كار برده اند: 1. به قيد قضيه 2. به قيد موضوع. حمل اولي و شايع به قيد قضيه نخستين معناي اين دو اصطلاح و به ترتيب، به معناي «اتحاد مفهومي» و «حمل مصداقي» است؛ اما حمل اولي و شايع به قيد موضوع، معنايي است كه بعدها اختراع شده و به ترتيب، به معناي «اراده مفهوم موضوع» و «اراده مصاديق موضوع» است و در حقيقت، چيزي جز همان تفكيك معروف ميان «قضيه طبيعيه» و «قضيه غير طبيعيه» نيست. در اين مقاله، با بررسي كاربردهاي متعدد دو معناي حمل اولي و شايع در فلسفه اسلامي، به صورت بندي اين دو معنا در منطق جديد از سوي معاصران اشاره مي كنيم و خود صورت بندي ديگري پيشنهاد مي كنيم. در پايان مقاله، نشان مي دهيم كه منطق جديد مي تواند حمل اولي به قيد موضوع (يعني قضيه طبيعيه) را به حمل اولي به قيد قضيه فروبكاهد و از اين رو، تفاوت ها را به تشابه بدل سازد.

كلید واژه:

حمل اولي ذاتي(Q2)حمل شايع صناعي(Q2)منطق جديد(Q2)فلسفه اسلامي(Q2)حمل اولي به قيد قضيه(Q2)حمل اولي به قيد موضوع(Q2)