انسان به عنوان اشرف مخلوقات داراي نفس ناطقه است و نفس ناطقه انسان داراي دو قوه عالمه و عامله است. قوه عالمه عقل نظري ناميده مي شود که ناظر به رابطه نفس و عقل فعال است و قوه عامله عقل عملي ناميده مي شود که ناظر به رابطه نفس و بدن است. اما در بين فيلسوفان اسلامي تعبير و تفسير واحدي راجع به عقل نظري و عملي وجود ندارد. در اين نوشتار ابتدا مي کوشيم که واژه عقل را از منظر معناشناسي بررسي کنيم و با اشاره به ديدگاه هاي مختلف فلسفي راجع به اين دو قوه، نگرش ابن سينا در خصوص مراتب عقل نظري و عملي و کارکردهاي هر يک بررسي کنيم.