بررسي توانايي شناسايي واج آغازين كلمه ها و ناكلمه ها در كودكان بهنجار پنج تا شش ساله فارسي زبان

هدف: مقايسه توانايي شناسايي واج آغازين، به عنوان بخشي از مهارت آگاهي از واج در كلمه ها و ناكلمه ها (كلمه هاي بي معنا) و اثر بعضي متغيرها (شيوه توليد و واك داري يا بي واكي واج هدف و موقعيت واج) بر اين مهارت در كودكان پنج تا شش ساله فارسي زبان.
روش: در اين مطالعه که از نوع توصيفي- تحليلي بود، 100 كودك طبيعي (50 دختر و 50 پسر) پنج تا شش ساله فارسي زبان مهدكودك هاي شهر تهران مقايسه شدند. ابزار پ‍‍‍ژوهش 24 كلمه و 24 ناكلمه بود كه تمامي آنها در موقعيت آغازين كلمه يا ناكلمه بودند. پايايي و روايي تکاليف با استفاده از روش هاي شاخص روايي محتوايي، تکرارپذيري نسبي و خطاي معيار اندازه گيري بررسي شد. براي مقايسه توانايي كودكان در شناسايي واج آغازين كلمه ها و ناكلمه ها و بررسي ساير متغيرها از روش آماري t گروه هاي وابسته استفاده شد و دخترها و پسرها با آزمون t در نمونه هاي مستقل مقايسه شدند.
يافته ها: نتايج نشان داد كه تكاليف طراحي شده از پايايي و روايي خوبي برخوردار است. در هر دو گروه پسر و دختر توانايي شناسايي واج آغازين كلمه بيشتر از ناكلمه (p<0.05) و شناسايي واج هاي سايشي، بي واك و آغازكننده هجاي اول آسان تر بود  (p<0.05)دو گروه دختر و پسر در هيچ كدام از تكاليف تفاوت معناداري نشان ندادند(p=0.78) .
نتيجه گيري: توانايي شناسايي واج در كودكان سنين پيش از دبستان متاثر از متغيرهاي مختلفي است. شناسايي واج آغازين كلمه هاي معنادار راحت تر از ناكلمه ها بود. امتياز دختران در تكاليف طراحي شده كمي بيشتر از پسران بود، ولي اين تفاوت از نظر آماري معنادار نبود. تكاليف طراحي شده معيار مناسبي براي ارزيابي شناسايي واج آغازين در كودكان طبيعي است.