جدال مکانيسم و غايت مندي در نقدهاي اول و سوم کانت و راه استعلايي کانت براي آن

ماحوزي رضا

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

پژوهشهاي فلسفي (نشريه دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه تبريز)

اطلاعات شماره:

بهار و تابستان 1389 , دوره 53 , شماره 216 ; از صفحه 131 تا صفحه 153 .

عنوان مقاله:

جدال مکانيسم و غايت مندي در نقدهاي اول و سوم کانت و راه استعلايي کانت براي آن

نویسندگان:

ماحوزي رضا*

آدرس:

* دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده:

کانت در نقد عقل محض و تمهيدات، تصويري مکانيکي و نيوتني از طبيعت پديداري عرضه کرده است. يکي از مقومات اصلي اين تصوير، اصل عليت است که در همراهي با ديگر اصول فاهمه و مفاهيم پيشين ذهن، عرصه تجربه را حاصل مي آورد. ازاين رو کانت در تمامي آثار خود، اين اصل را ضروري و غير قابل اجتناب معرفي کرده است. با اين حال وي در نقد قوه حکم، اين اصل را در بررسي ارگانيسم ها و طبيعت به عنوان يک کل، ناتوان دانسته و با طرح نوع ديگري از عليت (علت غايي)- که حاوي صورتي از شعور و هدف مندي است - به تعارض (آنتي نومي) ديگري از تعارضات عقل پرداخته است. اين نوشتار درصدد است پس از معرفي تصوير مکانيکي از طبيعت، جدال و نسبت مکانيسم و غايت مندي را در انديشه کانت بررسي کند.

کلید واژه:

مکانيسم(Q2)غايت مندي(Q2)طبيعت(Q2)عليت(Q2)فاعلي(Q3)علت غايي(Q2)معرفت تجربي(Q3)ارگانيسم(Q3)

چارک 1 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک اول تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی زیاد است.
چارک 2 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک دوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع زیاد است.
چارک 3 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک سوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع کم است.
چارک 4 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک چهارم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی کم است.

موضوعات مرتبط:

مقالات نشریه ای مرتبط:

مقالات همایشی مرتبط:

مقالات بین المللی مرتبط:

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

ثبت نشده است

استنادات:

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

ماحوزی، ر. (1389). جدال مکانیسم و غایت مندی در نقدهای اول و سوم کانت و راه استعلایی کانت برای آن. پژوهشهای فلسفی (نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز), 53(216), 131-153. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=122978

Vancouver : کپی

ماحوزی رضا. جدال مکانیسم و غایت مندی در نقدهای اول و سوم کانت و راه استعلایی کانت برای آن. پژوهشهای فلسفی (نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز). 1389 [cited 2022January19];53(216):131-153. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=122978

IEEE : کپی

ماحوزی، ر.، 1389. جدال مکانیسم و غایت مندی در نقدهای اول و سوم کانت و راه استعلایی کانت برای آن. پژوهشهای فلسفی (نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز), [online] 53(216), pp.131-153. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=122978.