جدال مکانيسم و غايت مندي در نقدهاي اول و سوم کانت و راه استعلايي کانت براي آن

کانت در نقد عقل محض و تمهيدات، تصويري مکانيکي و نيوتني از طبيعت پديداري عرضه کرده است. يکي از مقومات اصلي اين تصوير، اصل عليت است که در همراهي با ديگر اصول فاهمه و مفاهيم پيشين ذهن، عرصه تجربه را حاصل مي آورد. ازاين رو کانت در تمامي آثار خود، اين اصل را ضروري و غير قابل اجتناب معرفي کرده است. با اين حال وي در نقد قوه حکم، اين اصل را در بررسي ارگانيسم ها و طبيعت به عنوان يک کل، ناتوان دانسته و با طرح نوع ديگري از عليت (علت غايي)- که حاوي صورتي از شعور و هدف مندي است - به تعارض (آنتي نومي) ديگري از تعارضات عقل پرداخته است. اين نوشتار درصدد است پس از معرفي تصوير مکانيکي از طبيعت، جدال و نسبت مکانيسم و غايت مندي را در انديشه کانت بررسي کند.