روش هاي حمايت از جامعه روستايي به وسيله موافقتنامه هاي کشاورزي در سازمان تجارت جهاني و ارایه رهنمودهايي براي ايران

بخشي محمدرضا; ملايي زينب; بختياري آتوسا

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

پژوهش هاي روستايي : پاييز 1389 , دوره 1 , شماره 3 ; از صفحه 1 تا صفحه 24 .

عنوان مقاله:

روش هاي حمايت از جامعه روستايي به وسيله موافقتنامه هاي کشاورزي در سازمان تجارت جهاني و ارایه رهنمودهايي براي ايران

نویسندگان:

بخشي محمدرضا*, ملايي زينب, بختياري آتوسا

آدرس:

* موسسه پژوهش هاي برنامه ريزي، اقتصاد کشاورزي و توسعه روستايي

چکیده:

جامعه روستايي از جهاني شدن تاثير مي پذيرد، و يکي از روش هاي رسمي پيوستن به فرايندهاي بين المللي پيوستن به سازمان تجارت جهاني (WTO) است. در سازمان تجارت جهاني، براي «روستاها» موافقتنامه مستقل و جداگانه اي ديده نشده است و رفتار با جامعه روستايي از طريق ساير موافقتنامه ها صورت مي پذيرد، که مرتبط ترين آنها موافقتنامه کشاورزي است. موافقتنامه کشاورزي در سه حوزه «دسترسي به بازار»، «يارانه هاي صادراتي» و «حمايت هاي داخلي» تعهداتي را براي اعضاي سازمان تعيين کرده است. از ميان اين تعهدات سه گانه «حمايت هاي داخلي» مهمترين اهرم براي حمايت از توسعه روستايي از طريق تعهدات بخش کشاورزي به شمار مي آيد. حمايت هاي داخلي داراي سه جعبه آبي، سبز و زرد است. جعبه سبز از جمله حمايت هايي است که به شرط عدم انحراف تجاري و يا حداقل تاثير در انحراف تجاري عمدتا از تعهدات کاهشي معاف است و اعضاي سازمان مي توانند با بهره گيري مناسب از اين ابزار از برنامه هاي توسعه کشاورزي، حفاظت محيط زيست و توسعه روستايي حمايت کنند. هدف اين مقاله شناسايي و تحليل اين نوع حمايت ها و ارایه رهنمودهايي براي حمايت از جامعه روستايي در قالب اين گروه است. روش انجام تحقيق از نوع تحليل محتواست، بدين ترتيب که به منظور دستيابي به هدف، اسناد 38 عضو سازمان تجارت جهاني که داراي جعبه سبز بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند و در نهايت 17 عضو براي تحليل نهايي انتخاب شدند. از بين 17 عضو، اسناد دو کشور از بزرگ ترين استفاده کنندگان از جعبه سبز يعني ايالات متحد امريکا و اتحاديه اروپا به طور کامل مطالعه شد. در مورد بقيه کشورها فقط بندهاي حمايتي اي که کلمه “Rural” در آنها وجود داشت، مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان مي دهد که کمک به پروژه هاي آبياري و آب روستايي، حمايت از کسب وکارهاي کوچک روستايي، حمايت از تعاوني هاي روستايي و کمک به صنايع روستايي به وفور در جعبه سبز اعضا مشاهده مي شود. همچنين پرداخت هاي مربوط به جبران بلاياي طبيعي (خشکسالي ها، سيل و طوفان) به عنوان ابزار حمايتي بستگي به شرايط زمان و مکان بسياري از اعضا دارد.