نظريه هاي مختلفي براي تبيين ماهيت، فرايند و رفتار سياست خارجي جمهوري اسلامي به کاربسته شده است. به گونه اي که بر اساس مفاهيم تحليلي منتج از آنها تلاش شده است تا چرايي و چگونگي سياست خارجي ايران تجزيه و تحليل شود. ادبيات موجود نشان دهنده اين واقعيت است که هيچ يک از نظريه هاي متعارف موجود در دو حوزه روابط بين الملل و تحليل سياست خارجي، قادر به تبيين چرايي و چگونگي رفتار و فرايند سياست خارجي جمهوري اسلامي نيستند. اين ناتواني تبييني ناشي از ماهيت زمينه پرورده نظريه هاي سياست خارجي و ماهيت و هويت اسلامي جمهوري اسلامي ايران مي باشد. اين امر حاکي از اين واقعيت و ضرورت است که تبيين سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران نيازمند يک رهيافت نظري است که ماهيت و هويت آن به عنوان يک دولت اسلامي را در کانون تحليل خود قرار دهد. هدف اين مقاله طرح و پردازش يک نظريه اسلامي سياست خارجي است که قدرت تبيين سياست خارجي دولت اسلامي و جمهوري اسلامي ايران به عنوان يکي از مصاديق آن در خود دارد. اين نظريه چهارچوب نظري و مفهوم تحليلي تبيين کننده را براي تحليل سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران فراهم مي سازد.