نقش عوامل قانوني و تشكيلاتي، مديريت منابع و گروههاي اجتماعي در تخريب منابع طبيعي تجديد پذير

انصاري ناصر; سيداخلاقي شال سيدجعفر; فياض محمد

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

مرتع

اطلاعات شماره:

زمستان 1386 , دوره 1 , شماره 4 ; از صفحه 423 تا صفحه 439 .

عنوان مقاله:

نقش عوامل قانوني و تشكيلاتي، مديريت منابع و گروههاي اجتماعي در تخريب منابع طبيعي تجديد پذير

نویسندگان:

انصاري ناصر, سيداخلاقي شال سيدجعفر, فياض محمد

آدرس:

چکیده:

تخريب منابع طبيعي كشور پديده ايست كه در چند دهه اخير بيش از گذشته گسترش يافته و ذهن كارشناسان، دست اندركاران و مسوولين را كم و بيش به خود متوجه نموده است. از جمع عواملي كه از آنها به عنوان عوامل تاثيرگذار در بروز اين وضعيت ياد مي شود، از جمله عوامل قانوني، تشكيلاتي، اداري و حقوقي مرتبط با منابع طبيعي مي باشد. اين تحقيق در سطح 11 استان كشور كه در مناطق مختلف آب و هوايي كشور پراكنده هستند، انجام گرفت. طي كار ميداني و جمع آوري اطلاعات 504 پرسشنامه از كارشناسان دست اندر كار منابع طبيعي تكميل شد. در اين پرسشنامه، نظرات آنها در مورد عوامل قانوني و تشكيلاتي كه به نحوي در ايجاد زمينه براي تخريب منابع طبيعي تاثير دارند، همچنين اشكال مختلف مديريت منابع طبيعي و اثر آنها در تخريب، نقش و ميزان تاثير گروههاي اجتماعي شامل شهرنشينان، روستاييان و عشاير و وضعيت اقتصادي آنها در تخريب منابع طبيعي، جمع آوري و جمع بندي شده و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج حاكي از آن است كه عواملي چون كمبود نيرو و امكانات براي كنترل عرصه ها 21.2 درصد، كم توجهي و انگيزه پايين مامورين، مسوولين و كارشناسان 16.4 درصد و عدم وجود قوانين قاطع 16.2 درصد از عوامل قانوني و تشكيلاتي موثر در تخريب منابع طبيعي را موجب شده اند. موارد ديگري چون عدم وضوح قوانين موجود، عدم برخورد قاطع دادگستريها با متخلفين، پايين بودن ميزان جريمه ها و بطور كلي، نقص قوانين و كمبود قوانين لازم به ترتيب از ديگر عوامل موثر در تخريب منابع طبيعي مي باشند. از نظر اشكال مديريت، مديريت دولتي بر منابع طبيعي با 22.8 درصد، مديريت عمومي بهره برداران (مشاع) با 17.9 درصد و مديريت گروهي در طرحهاي مرتعداري با 15.6 درصد در تخريب منابع طبيعي موثر هستند. عواملي چون مديريت در قالب شركتهاي تعاوني مرتعداري، مديريت خصوصي بهره برداران غير محلي و مديريت خصوصي بهره برداران (چند خانوار) در مراتب بعدي از نظر تاثيرشان در تخريب منابع طبيعي قرار دارند. مديريت فردي بهره برداران كمترين تاثير را در اين زمينه دارد. در رابطه با گروههاي اجتماعي، روستاييان با 47.4 درصد بيشترين اثر را در تخريب منابع طبيعي داشته اند، در حاليكه عشاير عامل 32.3 درصد و شهرنشينان عامل 20.3 درصد تخريب منابع طبيعي بوده اند. همچنين نقش روستاييان و عشاير فقير با 58.6 درصد در تخريب منابع طبيعي بيشتر از نقش روستاييان و عشاير غني بوده است.

کلید واژه:

منابع طبيعي(Q2)تخريب(Q2)عوامل قانوني و تشكيلاتي(Q3)مديريت(Q2)بهره برداران(Q2)

چارک 1 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک اول تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی زیاد است.
چارک 2 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک دوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع زیاد است.
چارک 3 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک سوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع کم است.
چارک 4 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک چهارم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی کم است.

موضوعات مرتبط:

مقالات نشریه ای مرتبط:

مقالات همایشی مرتبط:

طرح های مرتبط:

مقالات بین المللی مرتبط:

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

استنادات:

ثبت نشده است

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

انصاری، ن.، و سیداخلاقی شال، س.، و فیاض، م. (1386). نقش عوامل قانونی و تشکیلاتی, مدیریت منابع و گروههای اجتماعی در تخریب منابع طبیعی تجدید پذیر. مرتع, 1(4), 423-439. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=89124

Vancouver : کپی

انصاری ناصر، سیداخلاقی شال سیدجعفر، فیاض محمد. نقش عوامل قانونی و تشکیلاتی, مدیریت منابع و گروههای اجتماعی در تخریب منابع طبیعی تجدید پذیر. مرتع. 1386 [cited 2022July03];1(4):423-439. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=89124

IEEE : کپی

انصاری، ن.، سیداخلاقی شال، س.، فیاض، م.، 1386. نقش عوامل قانونی و تشکیلاتی, مدیریت منابع و گروههای اجتماعی در تخریب منابع طبیعی تجدید پذیر. مرتع, [online] 1(4), pp.423-439. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=89124.