بررسي توان رقابت هزينه اي صنعت فرش دستباف در صورت پيوستن ايران به WTO با استفاده از ماتريس تحليل سياست (PAM)

جهاني شدن به عنوان بخشي از اقتصاد نوين در سال هاي اخير موضوع بحث بسياري از اقتصاددانان بوده و مطالعات زيادي نيز در اين زمينه انجام گرفته است. اقتصاد در سطح جهاني به سرعت به سمت هم گرايي در حال حرکت و ادغام اقتصادهاي ملي در اقتصاد بين المللي و وابستگي متقابل اقتصادي کشورها به شدت در حال افزايش است. با توجه به اين که رقابت پذيري، حياتي ترين مساله در فرآيند جهاني شدن است، شناخت مزيت هاي نسبي کشور در بخش هاي مختلف اقتصادي مي تواند گام مهمي براي افزايش رقابت پذيري اقتصاد باشد. با پذيرش ايران در سازمان تجارت جهاني (WTO) به عنوان عضو ناظر و آغاز مذاکرات براي عضويت در اين سازمان لازم است، هر يک از بخش هاي اقتصادي کشور نسبت به بررسي وضعيت رقابتي خود مطالعاتي را انجام دهند. يکي از صنايع مهمي که بدين منظور بايد مورد مطالعه قرار گيرد، صنعت فرش دستباف است. به همين دليل، اين مقاله بر آن است تا با استفاده از روش ماتريس تحليل سياست (PAM)، چارچوبي را فراهم كند تا شاخص هايي را که در ارتباط با بحث آزاد سازي و صنعت فرش دستباف ايران مطرح مي شوند به طور هم زمان محاسبه و تحليل كند. با توجه به ويژگي هاي ساختاري و تنوع و تخصص هاي منطقه اي گوناگون در خصوص شيوه بافت، طرح و نقشه و رنگ آميزي فرش هاي ايران، استان آذربايجان شرقي به عنوان يکي از عمده ترين مراکز توليد فرش دستباف در ايران براي مطالعه حاضر انتخاب شده است. اين استان با توجه به پيشينه و خصوصيات ظاهري و ويژگي هاي بافت منحصر به فرد خود، در حال حاضر فرش دستباف 65 رج چله ابريشمي گل ابريشم كرك را به عنوان فرش برتر توليدي - صادراتي خود معرفي كرده است. لذا ما در اين تحقيق براي ارزيابي اثرات آزاد سازي تجاري بر صنعت فرش دستباف از اطلاعات مربوط به اين فرش در سال 1385 استفاده كرديم. نتايج حاکي از اين است که شاخص توان رقابت صادراتي برابر با 0.81 و نشان دهنده اين است كه فرش دستباف مذكور در شرايط فعلي در بازارهاي جهاني داراي توان رقابت هزينه اي است. هم چنين شاخص مزيت نسبي بر اساس هزينه واحد که همان مزيت رقابتي واقعي در شرايط رقابت آزاد است، برابر با 0.83 و بيانگر اين است که استان آذربايجان شرقي در توليد اين فرش داراي مزيت نسبي است.