همگرايي رفتارهاي باروري در ايران: ميزان، روند و الگوي سني باروري در استان هاي كشور در سالهاي 1351 و 1375

در اين مقاله هدف، بررسي ميزان، روند و الگوهاي استاني باروري در كشور، كه با استفاده از داده هاي سرشماريهاي 1365 و 1375 و با به كارگيري روش فرزندان خود محاسبه شده، بوده است. ابتدا ميزان و روند باروري در ايران در سالهاي 1351 و 1375 برآورد و بررسي شده و سپس، ميزان و روند باروري استان هاي كشور به تفكيك شهر و روستا با كل كشور مقايسه و سعي شده است تا در حد امكان برخي از دلايل تغييرات باروري در دو دهه اخير، با استناد به نظريه هاي باروري ارائه شود.
اين تحقيق به دو نتيجه عمده مي انجامد: 1) در استان هاي كشور و نيز نقاط شهري و روستايي، در طول دوره مطالعه، همواره ميزان باروري متفاوت بوده است كه اين نتيجه در استان ها با درجه توسعه يافتگي آنها منطبق و با نظريه هاي انتقال جمعيتي مدرنيزاسيون (نوسازي) قابل تبيين است. 2) روند باروري در استان ها در دوره فوق نشان مي‌دهد كه علي رغم تفاوت ميزان باروري، در سال هاي اخير نوعي "همگرايي" در روند باروري استان ها ايجاد شده است. بدين معني كه روند افزايش، به ويژه كاهش باروري استان ها، در دو دهه بعد از انقلاب اسلامي، نسبتا همگون و مشابه بوده و استان هاي كشور (و مناطق شهري و روستايي) علي رغم تفاوت در ميزان توسعه يافتگي، روند مشابهي را تجربه كرده اند. به نظر مي رسد كه انديشه بعد خانواده كوچك امروزه به مثابه هنجار پذيرفتي در جامعه تبديل شده است و آينده باروري نيز متأثر از انديشه هاي جديد ناشي از اين هنجار خواهد بود.