برآورد وزن جنين به وسيله اندازه گيري ارتفاع رحم و محيط شكم در زنان باردار

زمينه و هدف: تشخيص مادران با جنين درشت يا كم وزن با ابزاري ساده كه همه جا در دسترس باشد، امكان ارجاع بموقع و ارايه اقدامات مناسب براي آنان را فراهم مي سازد. در اين مطالعه توانايي حاصل ضرب ارتفاع رحم در محيط شكم در پيشگويي وزن جنين به طور خاص در زمان زايمان مورد بررسي قرار گرفت.
مواد و روش ها: اين مطالعه از نوع توصيفي - مقطعي مي باشد. جامعه آماري پژوهش زنان باردار با سن حاملگي 42-38 هفته مراجعه كننده جهت زايمان به بيمارستان شهيدان مبيني سبزوار مي باشد. با روش نمونه گيري مبتني بر هدف 795 زن باردار با حاملگي يك قلو، جنين زنده با قرار طولي كه مشخصات واحد پژوهش را داشتند، مورد بررسي قرار گرفتند. مادران با پارگي پرده هاي جنيني هنگام مراجعه، اوليگوهيدرآمنيوس و پلي هيدرآمنيوس بر اساس گزارش سونوگرافي، تولد نوزاد با ناهنجاري هاي شديد و تجمع چربي در قسمت تحتاني شكم از مطالعه حذف شدند. ارتفاع رحم، محيط شكم و ساير شاخص هاي مربوط به مادر اندازه گيري شد. وزن تولد بعد از تولد نيز اندازه گيري شد. تخمين وزن جنين توسط دو فرمول حاصل ضرب ارتفاع رحم در محيط شكم و مدل رگرسيوني روي ارتفاع رحم مورد ارزيابي قرار گرفت. تجزيه و تحليل داده ها توسط ضريب همبستگي، آزمون تي مستقل و آناليز كو واريانس با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفت.
يافته ها: 56 درصد زنان مورد مطالعه اول زا بودند. در 21.9 درصد موارد آنگاژمان سر جنين در هنگام بستري رخ داده بود. ضرايب همبستگي بين وزن جنين و اندازه ارتفاع رحم 0.58 به دست آمد. همچنين ضرايب همبستگي بين اندازه حاصل ضرب ارتفاع رحم و محيط شكم مادر با وزن جنين 0.56 به دست آمد. نتايج حاصله حاكي از آن است كه در پيشگويي وزن هنگام تولد بيشتر از 4000 گرم حساسيت و ويژگي اندازه حاصل ضرب ارتفاع رحم و محيط شكم مادر با نقطه برش 3900 به ترتيب 0.81 و 0.82 و براي فرمول رگرسيوني ارتفاع رحم با نقطه برش 3450 به ترتيب 0.75 و 0.85 مي باشد. در پيشگويي وزن هنگام تولد كمتر از 2500 گرم حساسيت و ويژگي اندازه حاصل ضرب ارتفاع رحم و محيط شكم با نقطه برش 3000 گرم به ترتيب 0.70 و 0.79 و براي فرمول رگرسيوني ارتفاع رحم با نقطه برش 3000 گرم به ترتيب 0.77 و 0.85 به دست آمد.
نتيجه گيري: براي تشخيص نوزاد با وزن بيشتر از 4000 گرم اندازه حاصل ضرب ارتفاع رحم و محيط شكم مادر با نقطه برش 3900 اعتبار بيشتري نسبت به فرمول رگرسيوني ارتفاع رحم دارد اما براي تشخيص نوزاد با وزن كمتر از 2500 گرم،‌ فرمول رگرسيوني ارتفاع رحم با نقطه برش 3000 گرم معتبرتر از حاصل ضرب ارتفاع رحم و محيط شكم مادر است.