بلاياي طبيعي و آسيب شناسي عوامل انسان ساخت

مرور زلزله هاي ايران طي سه دهه اخير از سال 1352 تاكنون نشان دهنده وقوع زلزه هاي بسياري است كه 8 مورد آن داراي بزرگي بيش از 7 بوده است. بررسي سوانح طبيعي بزرگ جهان در قرن بيستم ميلادي نشان مي دهد چهار مورد از بزرگترين زلزله هاي صد سال اخير در ايران اتفاق افتاده است. برابر شواهد فوق و نقشه هاي تكتونيكي، ايران منطقه اي با فعاليت لرزه خيزي زياد است كه وجود ان در كليه عرصه هاي فعاليت انساني خصوصا معماري و ساخت و ساز همواره بايد مد نظر قرار گيرد. پيشگيري از خطرات ناشي از سوانح طبيعي خصوصا زلزله از طريق ملحوظ نمودن اصول معماري و شهرسازي و اجراي نظام كنترل ساخت و ساز شهري و روستايي از الزامات اساسي و راهبردي مهم در توسعه كشور است كه مي تواند به كاهش خسارات مربوطه و توسعه پايدار سرزمين كمك نمايد. از اين منظر بررسي نحوه آسيب پذيري بناها به هنگام وقوع زلزله و اتخاذ شيوه هاي مناسب با شرايط اجتماعي اقتصادي كالبدي و محيط طبيعي از مهمترين كارهايي است كه بايد مورد توجه قرار گيرد. ناديده گرفتن نقاط آسيب پذير عناصر انسان ساخت از جمله بناها و بي توجهي به آنها باعث مي شود تا زنجيره تداوم خسارات ناشي از زلزه كماكان ادامه يابد. نظر به اينكه از ميان سوانح طبيعي دو دهه اخير زلزله خرداد 69 منجيل و دي 82 بم از نظر شدت تخريب و تلفات بسيار فراتر از سوانح قبلي بوده اند و مستندات موجود در مورد آنها بيشتر از زلزله هاي گذشته است، آسيب شناسي عناصر انسان ساخت در اين دو زلزله مورد بررسي و تامل قرار گرفته است.