بررسي رابطه ابتلا به تالاسمي مينور و ماژور با ميزان اسيد فوليك سرم و گلبول هاي سرخ

سابقه و هدف: مبتلايان به تالاسمي ماژور و مينور داراي خون سازي غير طبيعي هستند بنابراين نيازشان به اسيد فوليك بيشتر از افراد عادي است. به دليل منابع غذايي پر مصرف سرشار از اسيد فوليك و خون گيري منظم نظريه غالب اين بوده است كه افراد ماژور به اسيد فوليك به تكميلي احتياج ندارند. در مورد لزوم تجويز اسيد فوليك به صورت مكمل براي افراد مينور هم اتفاق نظر وجود ندارد. اين مطالعه به منظور پاسخ دادن به يك سوال علمي و كاربردي بر روي مراجعه كنندگان به درمانگاه تالاسمي بيمارستان بوعلي سينا ساري انجام شده است.
مواد و روشها: مطالعه به صورت همگروهي تاريخي طراحي و در سال 1382 انجام شد. گروه مورد بيماران مبتلا به تالاسمي ماژور با ترانسفوزيون منظم خون بودند. به منظور همسان سازي شرايط تغذيه اي و فرهنگي اقتصادي دو گروه شاهد شامل افراد مينور و سالم (داراي هموگلوبين طبيعي) از بين خواهران و برادران همان بيماران انتخاب شدند. افراد مينور و سالم جنس يكسان داشتند و اختلاف سن آنها حداكثر 5 سال بود. پس از توضيح طرح و كسب مجوز از والدين و بيماران از هر يك 10 سي سي خون در حالت ناشتا گرفته شد. اسيد فوليك سرم و گلبول هاي سرخ با روش RIA با دستگاه گاماكانتر Delshid ايران، كيت ساخت شركت ICN Pharmaceutical آمريكا انجام شد. ميزان طبيعي اين كيت براي اسيد فوليك سرم و گلبول هاي سرخ به ترتيب 16-3 و 450-150 نانوگرم در دسي ليتر بود. مقادير در گروه ها با ANOVA مور قضاوت آماري قرار گرفت.
يافته ها: تحقيق بر روي 18 خانواده و 55 نمونه انجام گرفت. بيماران ماژور 10 دختر و 8 پسر با سن 4.6±22 سال بودند. افراد مينور و طبيعي به لحاظ سن و تركيب جنسي مشابه بودند. مقادير اسيد فوليك سرم در بيماران ماژور، افراد مينور و طبيعي به ترتيب 1.15±0.98، 3±7.1، 6.5±1.4 نانوگرم در ميلي ليتر بود (P<0.0001). اسيد فوليك گلبول هاي سرخ در گروه هاي مينور و طبيعي اندازه گيري شد كه به ترتيب 117±316 و ng/ml 277±120 بود (P<0.06).
نتيجه گيري: ميزان اسيد فوليك و گلبول هاي سرخ افراد مينور مشابه افراد طبيعي است. بنابراين به نظر مي رسد كه موارد نياز به تجويز مكمل در دو گروه مشابه باشد. ابتلا به تالاسمي ماژور با كمبود شديد در اسيد فوليك سرم افراد همراه است. مطالعات مداخله اي براي درمان كمبود و بررسي تاثير آن روي پارامترهاي خوني بيماران توصيه مي شود.