تاثير نوع و طبيعت دانه گرده روي ابعاد ميوه و برخي صفات چشايي مغز بادام (Prunus amygdalus Batsch)

مشخص شده است كه نوع گرده در درختان ميوه بر مبناي ويژگي هاي والد نر(گرده دهنده) مي تواند اثرات متفاوتي روي عملكرد و كيفيت والد ماده (پذيرنده گرده) بر جاي بگذارد. اين موضوع علاوه بر تامين گرده براي منظورهاي دگر گرده افشاني، مي تواند يك زمينه جديدي براي تحقيقات در باغباني باشد. لذا اين تحقيق به منظور تعيين اثر والد گرده دهنده بر روي ابعاد ميوه و برخي صفات چشايي مغز بادام انجام گرفته است. در اين پژوهش طي سال هاي 76 و 77 از ميان توده هاي درختان بذري بادام در منطقه مراغه، 4 ژنوتيپ كه به طور طبيعي ميوه درشت، ميوه متوسط، ميوه ريز و ميوه تلخ توليد مي كنند شناسايي و اثرات گرده آنها روي اندازه ميوه و برخي صفات چشايي مغز همديگر مورد بررسي قرار گرفت. مراحل تهيه دانه گرده و گرده افشاني مصنوعي با دقت و مراقبت انجام گرديد. در روش به كار گرفته شده گل ها حداقل 2 بار در طي مرحله موثر گرده افشاني، دگر گرده افشاني شدند و درختان بدور از مداخله زنبور عسل و ساير حشرات حفاظت گرديدند. ميوه هاي به دست آمده از تلاقي آزاد و گرده افشاني مصنوعي برداشت گرديده و در نهايت صفات طول هسته، عرض هسته، ضخامت هسته، وزن هسته، ضخامت ديواره آندوكارپ، طول مغز، عرض مغز، ضخامت مغز، و وزن مغز و نسبت وزن مغز به هسته اندازه گيري شد. كليه نتايج به دست آمده از اندازه گيريهاي متعدد بااستفاده از طرح آماري كاملا تصادفي تجزيه شده و تيمارهاي مختلف با آزمون دانكن مورد مقايسه قرار گرفتند. بررسي نتايج حاصل از تجزيه و اريانس نشان داد كه در رابطه با صفات كمي مورد مطالعه اختلاف معني داري در سطح احتمال %1 وجود دارد. نتايج حاصل از مقايسه ميانگين صفات كمي مورد مطالعه در تلافي هاي دو جانبه يا معكوس نشان مي دهد كه تفاوتهاي واضحي دراثر تعويض پايه هاي مادري به دست مي آيد. هر چند كه اثرات پايه هاي مادري خيلي چشمگير است ولي بين پايه هاي گرده از نظر تاثير بر روي صفات كمي فوق تفاوتهاي معني داري مشاهده گرديد، اما هيچ تاثير مستقيمي روي طعم مغز از نظر تلخي يا شيريني، كه از لحاظ چشايي قابل تشخيص باشد روي پايه هاي مادري مشاهده نگرديد.