قوميت و باروري: تحليل رفتار باروري گروه هاي قومي در ايران

قوميت به عنوان زمينه اي که رفتار باروري در آن شکل مي گيرد، جايگاه اساسي در مطالعات باروري در جوامع چند قوميتي دارد. با اين حال، علي رغم ساختار چند قوميتي ايران هنوز تحقيقات اندکي در زمينه ارتباط قوميت و باروري صورت گرفته است. مقاله حاضر با استفاده از داده هاي طرح (بررسي ويژگي هاي اقتصادي اجتماعي خانوار 1380)، به آزمون تئوري ها و فرضيه هاي مربوط به رابطه قوميت و باروري در ايران مي پردازد. يافته هاي تحقيق بيانگر تفاوت هاي قومي باروري در ايران مي باشد. براي تبيين اين تفاوت ها، از دو فرضيه همانندي مشخصه ها و اثر قومي/ فرهنگي استفاده شده است. نتايج تحليل آماري نشان داد که تفاوت هاي قومي باروري، به طور چشمگيري، بعد از کنترل مشخصه هاي اجتماعي- جمعيتي به ويژه تحصيلات کاهش يافته و تا حدي در رفتار باروري و گروه هاي قومي همانندي و همگرايي ايجاد مي شود. با اين حال، اين همانندي و همگرايي کامل نيست و علي رغم کنترل آماري مشخصه ها، هنوز برخي از تفاوت هاي قومي باروري بدون تبيين باقي مي ماند. تفاوت هاي باقيمانده را مي توان از يکسو ناشي از الگوهاي متفاوت تعيين کننده هاي بلا فصل باروري در بين گروه هاي قومي و از دیگر سو، متاثر از فرهنگ تاریخ اجتماعی، ارزش ها، هنجارها و اعتقادات خاص قومی دانست. مطالعات جمعيت شناسي مردم شناسانه با به کار گيري روش هاي کيفي مي تواند شناخت عميق تري نسبت به تاثير هنجارها، ارزش ها و فرهنگ قوي بر رفتارهاي باروري در ايران ارايه نمايد.