تاثير بزرگراه هاي درون شهري در تغيير منظر شهري تهران

رشد و گسترش شهر تهران و تغيير مداوم ابعاد شهري، ضرورت ايجاد شبکه اي منسجم و به هم پيوسته از راه هاي شهري را، به صورت سلسله مراتبي معين و تعريف شده ايجاب مي کند. شبکه اي منطبق با ظوابط و آيين نامه هاي موجود که در آن ترتيب قرار گيري و ارتباط راه هاي دسترسي از راه هاي فرعي تا جمع کننده ها و در نهايت بزرگراه هاي درون شهري کاملا رعايت شده باشد. در چنين مجموعه اي، بزرگراه به عنوان بيروني ترين عنصر شبکه راه هاي درون شهر، در نظام سلسله مراتب (مبتني بر تعاريف موجود در آيين نامه) بيشتر واحد ارزش و نقش جابجايي و دسترسي خواهد بود. بدين ترتيب، بزرگراه هاي درون شهري بايد بتواند سواره ها را از مکاني به مکاني ديگر منتقل کند و وظيفه تامين دسترسي را بر مبناي سلسله مراتب شبکه، به خيابان هاي شرياني واگذار نمايد. اما مساله اي که اغلب از نظر طراحان شبکه راه ها به دور مي ماند، اين است که با توجه به وضعيت فعلي شهر تهران شبکه راه هاي شهري بايد با تغييرات دروني محله ها ساماندهي گردد، نه اينکه مانند يک نقشه از پيش تعيين شده بر روي نقشه فعلي شهر قرار گيرد، بلکه به مقتضاي وضعيت پيشنهاديش تغيير حالت ها و اتفاقات ناگهاني را در زمينه و بافت شهر سبب گردد.
براي رسيدن به اين هدف، نکاتي بايد مد نظر طراحان قرار گيرد که نقطه مشترک کار طراحان شهري و طراحان بزرگراه ها مي باشد. از اصلي ترين اين نکات، مساله حريم راه و ارتباط آن با بافت مجاور است که به طور کلي در قالب مسايلي مثل آلودگي ها و ايمني و ديد بصري، موضوع منظر شهري بزرگراه ها را شکل مي دهد. بنابراين در اين مقاله که با همکاري خانم مهندس غزال کرامتي تهيه شده است سعي گرديده با اين نکات، که براي رسيدن به طراحي مناسب بزرگراه و همخواني آن با زمينه بافت شهري، بايد مد نظر طراحان بزرگراه از سويي و طراحان راه از سوي ديگر قرار گيرند، بررسي و تحليل شده و منظر بزرگراه هاي شهري موجود در تهران نيز بر اين مبنا ارزيابي شود.