مکان يابي شهر باستاني شاپورخواست بر اساس شواهد باستان شناختي و منابع مکتوب تاريخي

اسلامي نسب مهتاب; افخمي بهروز; شهبازي شيران حبيب; رضالو رضا

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

پژوهش هاي باستان شناسي ايران (نامه باستان شناسي)

اطلاعات شماره:

پاييز 1397 , دوره 8 , شماره 18 ; از صفحه 103 تا صفحه 122 .

عنوان مقاله:

مکان يابي شهر باستاني شاپورخواست بر اساس شواهد باستان شناختي و منابع مکتوب تاريخي

نویسندگان:

اسلامي نسب مهتاب, افخمي بهروز*, شهبازي شيران حبيب, رضالو رضا

آدرس:

* گروه باستان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده:

مطالعات باستان شناختي شهرهاي کهن، نقش بسزايي در شناخت چگونگي شکل گيري، توسعه، سقوط و اضمحلالشان در ادوار مختلف تاريخي دارد. در اين ميان مطالعه بر روي يافتن مکان دقيق شهرهاي باستاني، از زمينه هاي مورد علاقه ي پژوهشگران است. شهر باستاني شاپورخواست از شهرهاي دوران اسلامي در غرب ايران بوده و بنيان آن منسوب به زمان شاپور اول ساساني است که در اوايل دوران اسلامي گسترش يافت. نام اين شهر در متون قرون 3 تا 8 ه‍ . ق. به صورت مختلفي آمده و در اين متون، موقعيت آن در منطقه ي جبال يا کوه هاي لر بر سر راه همدان به خوزستان قيد شده است. با توجه به اين که اين شهر که يکي از شهرهاي مهم غرب کشور در ادوار ساساني-اسلامي به ويژه قرن 4ه‍ . ق. بوده، بسيار مهجور واقع گشته و مطالعات اندکي از منظر باستان شناختي بر روي آن صورت پذيرفته، ضرورت بررسي و تحقيق بر روي آن احساس مي شود. پرسش اصلي اين پژوهش، مکان يابي دقيق اين شهر و بررسي ميزان تطابق داده هاي باستان شناختي با منابع تاريخي است. به استناد منابع مکتوب و بر اساس داده هاي حاصل از يک فصل کاوش در محوطه ي پامنار در جنوب شرقي شهر امروزي خرم آباد در سال هاي 86-1385 به وسيله ي اداره ميراث فرهنگي استان لرستان، نتايجي درخصوص شهر شاپورخواست به دست آمد: 1. موجوديت شهر پيش از دوران اسلامي و رونق و اهميت آن در دوره ي ساساني و اوايل دوران اسلامي به ويژه قرن 4 ه‍ . ق.؛ 2. انطباق موقعيت جغرافيايي شاپورخواست عصر اسلامي با محله هاي قاضي آباد، کوي فلسطين و اطراف مناره ي آجري در جنوب شرقي شهر خرم آباد امروزي در دره ي خرم آباد؛ 3. افول شهر در دوره ي ايلخاني و به احتمال قرون 7 يا 8 ه‍ . ق.؛ لذا در اين مقاله سعي شده است تا داده هاي حاصل از کاوش باستان شناختي در دره ي خرم آباد و منابع مکتوب قرون 3 تا 8 ه‍ . ق.، جهت مکان يابي دقيق اين شهر مورد سنجش و تحليل قرار گيرد.

کلید واژه:

مکان يابي(Q2)شهر شاپورخواست(Q1)دره ي خرم آباد(Q1)شواهد باستان شناختي(Q2)متون تاريخي(Q2)

چارک 1 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک اول تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی زیاد است.
چارک 2 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک دوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع زیاد است.
چارک 3 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک سوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع کم است.
چارک 4 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک چهارم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی کم است.

موضوعات مرتبط:

Ahp احوال و اخبار برمکیان ارزیابی توان محیط زیست ارزیابی چند معیاره مکانی برامکه پایگاه های مدیریت بحران پرتاب کننده های مثلثی دفن بهداشتی زباله سدزیرزمینی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی کیانیان مکان گزینی مکانیابی نسخ خطی نوازندگی

مقالات نشریه ای مرتبط:

مقالات همایشی مرتبط:

ندارد

طرح های مرتبط:

مقالات بین المللی مرتبط:

No item.

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

ثبت نشده است

استنادات:

ثبت نشده است

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

اسلامی نسب، م.، و افخمی، ب.، و شهبازی شیران، ح.، و رضالو، ر. (1397). مکان یابی شهر باستانی شاپورخواست بر اساس شواهد باستان شناختی و منابع مکتوب تاریخی. پژوهش های باستان شناسی ایران (نامه باستان شناسی), 8(18 ), 103-122. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=475091

Vancouver : کپی

اسلامی نسب مهتاب، افخمی بهروز، شهبازی شیران حبیب، رضالو رضا. مکان یابی شهر باستانی شاپورخواست بر اساس شواهد باستان شناختی و منابع مکتوب تاریخی. پژوهش های باستان شناسی ایران (نامه باستان شناسی). 1397 [cited 2022June26];8(18 ):103-122. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=475091

IEEE : کپی

اسلامی نسب، م.، افخمی، ب.، شهبازی شیران، ح.، رضالو، ر.، 1397. مکان یابی شهر باستانی شاپورخواست بر اساس شواهد باستان شناختی و منابع مکتوب تاریخی. پژوهش های باستان شناسی ایران (نامه باستان شناسی), [online] 8(18 ), pp.103-122. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=475091.