معرفي و تحليل سفال هاي دوران اسلامي محوطه ي زينوآباد-بهار، همدان

محمدي مريم; شعباني محمد

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

پژوهش هاي باستان شناسي ايران (نامه باستان شناسي)

اطلاعات شماره:

پاييز و زمستان 1395 , دوره 6 , شماره 11 ; از صفحه 135 تا صفحه 150 .

عنوان مقاله:

معرفي و تحليل سفال هاي دوران اسلامي محوطه ي زينوآباد-بهار، همدان

نویسندگان:

محمدي مريم*, شعباني محمد

آدرس:

* گروه باستانشناسی، دانشگاه بوعلی سینا

چکیده:

دشت همدان-بهار واقع در کرانه هاي شمالي کوه الوند در استان همدان با داشتن شرايط مناسب زيستي، از جمله؛ خاک حاصلخيز، مجموعه اي از رودخانه هاي دائمي و فصلي و موقعيت ارتباطي و تجاري به عنوان يکي از مهم ترين کانون هاي جوامع انساني در دوره هاي مختلف تاريخي در غرب ايران شناخته مي شده است. محوطه ي نويافته ي «زينوآباد» با وسعتي بيش از 6 هکتار، بعد از محوطه ي هگمتانه، بزرگترين محوطه ي دوره ي اسلامي اين دشت محسوب مي شود که طي بررسي محوطه هاي اسلامي اين دشت در طول تابستان سال 1394 توسط نگارندگان مورد شناسايي قرار گرفت. در اين بررسي از يک سو به دليل تنوع و فراواني گونه هاي شاخص سفال اسلامي محوطه ي زينوآباد و از سوي ديگر به منظور معرفي سفالينه هاي اسلامي منطقه، اين محوطه به صورت جداگانه و با روش بررسي سيستماتيک و با رويکردي جديد مورد مطالعه قرار گرفت. هدف اصلي در اين مقاله معرفي گونه هاي سفال هاي اسلامي منطقه ي همدان با تکيه بر مطالعات سفالينه هاي محوطه ي زينوآباد است؛ علاوه بر اين، در اين مقاله سعي شده است به پرسش هايي از قبيل؛ انواع سبک هاي تزييني سفالينه هاي اسلامي محوطه زينوآباد کدامند؟ و يافته هاي سفالي دوران اسلامي اين محوطه مربوط به چه قروني هستند؟ ، پاسخ داده شود. با مطالعات صورت گرفته مشخص گرديد که ظروف بدون لعاب ساده، بدون لعاب با نقوش کنده شانه اي، ظروف منقوش با پوشش گلي از انواع معروف به ظروف نيشابور و ظروف شامپليو يا شانلوه از سفالينه هاي قرون نخستين اين محوطه مي باشند. ظروف بدون لعاب با نقوش قالبي، لعاب دار ساده ي تک رنگ، ظروف معروف به قلم مشکي، سبک سيلوتو، سفالينه هاي سبک سلطان آباد و سفالينه هاي منقوش روي لعاب از نوع زرين فام نيز از تکنيک هاي رايج سفالگري قرون ميانه ي اين محوطه محسوب مي شوند. همچنين بيشترين حجم سفالينه هاي اسلامي مربوط به قرون ميانه و به ويژه دوره ي ايلخاني است که سبک هاي رايج از قبيل قلم مشکي، سيلوتو، ظروف سلطان آباد و زرين فام هاي قرن هشتم، نمونه هاي از ظروف اين دوره هستند. علاوه بر اين مطالعات تطبيقي نشان داد که سفالينه هاي به دست آمده، قابل مقايسه با نمونه هاي خارج از اين منطقه، از جمله: نيشابور، سلطان آباد، سلطانيه و تخت سليمان و محوطه هايي از قبيل: هگمتانه، ارزانفود و سامن در داخل حوزه ي استان همدان مي باشند.

کلید واژه:

دشت همدان-بهار(Q1)زينوآباد(Q1)سفالينه هاي اسلامي(Q1)قلم مشکي(Q1)سيلوتو(Q1)

چارک 1 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک اول تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی زیاد است.
چارک 2 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک دوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع زیاد است.
چارک 3 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک سوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع کم است.
چارک 4 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک چهارم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی کم است.

موضوعات مرتبط:

تغییرات مکانی دشت دزفول فعالیت انسانی میان یابی ویل کاکس

مقالات نشریه ای مرتبط:

مقالات همایشی مرتبط:

ندارد

طرح های مرتبط:

مقالات بین المللی مرتبط:

No item.

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

ثبت نشده است

استنادات:

ثبت نشده است

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

محمدی، م.، و شعبانی، م. (1395). معرفی و تحلیل سفال های دوران اسلامی محوطه ی زینوآباد-بهار, همدان. پژوهش های باستان شناسی ایران (نامه باستان شناسی), 6(11 ), 135-150. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=474989

Vancouver : کپی

محمدی مریم، شعبانی محمد. معرفی و تحلیل سفال های دوران اسلامی محوطه ی زینوآباد-بهار, همدان. پژوهش های باستان شناسی ایران (نامه باستان شناسی). 1395 [cited 2022June28];6(11 ):135-150. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=474989

IEEE : کپی

محمدی، م.، شعبانی، م.، 1395. معرفی و تحلیل سفال های دوران اسلامی محوطه ی زینوآباد-بهار, همدان. پژوهش های باستان شناسی ایران (نامه باستان شناسی), [online] 6(11 ), pp.135-150. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=474989.