بررسي مفهوم سازي هاي «چشم» در غزليات حافظ از ديدگاه شناختي

صبوري نرجس بانو; ذبيح نياعمران آسيه

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

پژوهشنامه نقد ادبي و بلاغت

اطلاعات شماره:

پاييز و زمستان 1397 , دوره 7 , شماره 2 ; از صفحه 115 تا صفحه 134 .

عنوان مقاله:

بررسي مفهوم سازي هاي «چشم» در غزليات حافظ از ديدگاه شناختي

نویسندگان:

صبوري نرجس بانو*, ذبيح نياعمران آسيه

آدرس:

* گروه زبان شناسی همگانی، دانشگاه پیام نور، تهران

چکیده:

علوم شناختي به برررسي ماهيت فعاليت هاي ذهني مي پردازند. از ديدگاه شناختي، «استعاره» درک يک حوزه ي مفهومي بر اساس حوزه ي مفهومي ديگر است. در زبان شناسي شناختي، استفاده از اعضا و فيزيک بدن به عنوان منبعي براي مفهوم پردازي فرهنگي مفاهيم روزمره بسيار مورد توجه است. در اين پژوهش، به بررسي مفهوم سازي هاي عضو «چشم» در غزليات حافظ در چارچوب زبان شناسي شناختي پرداخته شده است. اين تحقيق در پي دستيابي به دو پاسخ است: 1 در مفهوم سازي «چشم» در غزليات حافظ، از کدام مفاهيم مبدأ کمک گرفته شده است؟ 2 کدام يک از ابزارهاي شناختي چهارگانه ي گسترش، پيچيده سازي، ترکيب و پرسش که باعث تمايز زبان شعر از زبان روزمره مي شوند، کاربرد بيشتري در آفرينش استعارات مبتني بر «چشم» داشته اند. بر اساس يافته هاي اين پژوهش، در بيشتر استعارات، «چشم» به صورت مفهومي انتزاعي در حوزه ي مقصد با مفاهيم عيني تري مفهوم سازي شده است؛ به عبارتي، چشم از مفاهيمي همچون انسان، ظرف و شيء به عنوان حوزه ي مبدأ بهره گرفته است. همچنين، بيشترين مفهوم سازي چشم در حوزه ي مبداء ظرف به چشم مي خورد. در باب کاربرد انواع سازوکارهاي شناختي چهارگانه نيز مي توان گفت که سازوکار «ترکيب» بيشترين کاربرد را در مفهوم سازي چشم در اشعار حافظ به خود اختصاص داده است.

کلید واژه:

استعاره ي مفهومي(Q1)چشم(Q2)غزليات حافظ(Q2)ابزار شناختي(Q1)

چارک 1 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک اول تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی زیاد است.
چارک 2 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک دوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع زیاد است.
چارک 3 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک سوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع کم است.
چارک 4 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک چهارم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی کم است.

موضوعات مرتبط:

استعاره شناختی استعاره مفهومی القرآن انشائ طلبی پیر مغان پیوند قولون به مثانه تعظیم حدیث داپلر رنگی سرخرگ رانی سوال ضخامت عضله عضله لونگوس کولی غرض ثانوی معانی ثانوی

مقالات نشریه ای مرتبط:

مقالات همایشی مرتبط:

ندارد

طرح های مرتبط:

مقالات بین المللی مرتبط:

No item.

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

ثبت نشده است

استنادات:

ثبت نشده است

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

ذبیح نیاعمران، آ.، و صبوری، ن. (1397). بررسی مفهوم سازی های «چشم» در غزلیات حافظ از دیدگاه شناختی. پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت, 7(2 ), 115-134. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=464914

Vancouver : کپی

ذبیح نیاعمران آسیه، صبوری نرجس بانو. بررسی مفهوم سازی های «چشم» در غزلیات حافظ از دیدگاه شناختی. پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت. 1397 [cited 2022May22];7(2 ):115-134. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=464914

IEEE : کپی

ذبیح نیاعمران، آ.، صبوری، ن.، 1397. بررسی مفهوم سازی های «چشم» در غزلیات حافظ از دیدگاه شناختی. پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت, [online] 7(2 ), pp.115-134. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=464914.