محاسبه و تحليل عوامل موثر در كارايي توليد طرحهاي مرتعداري واگذار شده (خصوصي سازي مراتع) مطالعه موردي استانهاي خراسان، يزد و آذربايجان غربي

اين پژوهش به اندازه گيري و تجزيه و تحليل عوامل موثر بر کارايي طرحهاي مرتعداري واگذار شده به مرتعداران (خصوصي سازي مراتع) در سه استان کشور مي پردازد. با عنايت به ويژگيهاي حاکم بر بخش کشاروزي و منابع طبيعي به طور اعم و شرايط خاص منابع طبيعي (بالاخص مراتع) در ايران رهيافت مدل مرزي تصادفي بر ديگر رهيافتها ترجيح داده شد. در اين پژوهش دو فرم تابعي ترانسلاگ و کاب داگلاس، که دردهه اخير در پژوهشهاي مشابه متداول بوده است، با استفاده از نرم افزار frontier مورد تخمين قرار گرفت. درنهايت به استناد آزمونهاي صورت گرفته ، فرم کاب داگلاس براي طرحهاي مرتعداري نمونه کافي تشخيص داده شد. از ميان مدلهاي مختلف و بر اساس آزمون فرضيه هاي صورت گرفته، مدل ناکارايي فني غير خنثي هووانگ و ليو (Huang & liu. 1994) انتخاب شد. کاراييهاي فني براورد شده براي طرحهاي مرتعداري در يک طيف گسترده و دامنه 27 تا 99 درصد و با متوسط کارايي 63 درصد در سه استان کشور (86 طرح مرتعداري نمونه) متغير بود. نتايج حاکي از فزاينده بودن بازده نسبت به مقياس در ميان طرحهاي مرتعداري مي باشد. يافته هاي ديگر تحقيق نشان مي دهد که عملکرد (توليد در هکتار) علوفه و گياهان خشک در طرحهاي مرتعداري سه استان مورد بررسي نسبت به مراتع مجاور حدود 55 درصد افزايش داشته است.