تحليل و بررسي مباني و لوازم نظريه شناختاري علامه طباطبايي (ره) در زبان دين

شريف پور مريم; محمدرضايي محمد; علم الهدي علي; محمدي ناصر

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

فلسفه دين

اطلاعات شماره:

تابستان 1396 , دوره 14 , شماره 2 ; از صفحه 223 تا صفحه 247 .

عنوان مقاله:

تحليل و بررسي مباني و لوازم نظريه شناختاري علامه طباطبايي (ره) در زبان دين

نویسندگان:

شريف پور مريم, محمدرضايي محمد*, علم الهدي علي, محمدي ناصر

آدرس:

* دانشگاه تهران، پردیس قم، گروه فلسفه دین

چکیده:

فلسفه زبان يکي از مهم ترين مباحث در پژوهش هاي فلسفي و زبان دين نيز يکي از مباحث دامنه دار در فلسفه دين است. نظريات متعدد در حيطه زبان دين به دو گروه شناختاري (ناظر به واقع) و غيرشناختاري تقسيم مي شوند. نظريه زبان ديني علامه طباطبايي، با تتبع در آثار وي، خصوصا تفسير الميزان، در شمار نظريات شناختاري قرار مي گيرد، زيرا وي تمامي گزاره هاي ديني را ناظر به واقع و توصيف گر واقعيت مي داند.او با قائل بودن به زبان عرف، البته با اندکي تفاوت با آن (زبان عرف خاص) و مجموع اصول اشتراک معنوي و تاويل و نظريه غائيت و کارکردگرايي در معاني صفات الهي، معتقد به حقيقي، عيني و قابل صدق و کذب بودن زبان دين است که اينجا نظريه وي زبان «عرفي ترکيبي» ناميد شده است. وي با توجه به اين اصول، معاني اسما و صفات الهي را همانند معاني صفات مخلوقات، البته با تفاوت تشکيکي مي داند، البته در موضع ديگري با توجه به محدوديت ذهن در نفي حد و نقص از خداوند و شناخت او، به سمت «اثبات بلاتشبيه» پيش مي رود، ولي آن را لازمه الهيات سلبي نمي داند، بلکه معتقد است که بايد اين معاني را به خدا نسبت داد، اما دانست که اين معاني بدون نقص نيستند. وي خداوند را متصف به صفات کمالي ايجابي، سلبي و فعلي و مقياس شناخت معاني صفات خداوند را دو اصل «اصالت وجود» و «اصل صدور» مي داند. از لوازم نظريه وي مي توان به عدم انسان وار انگاري خدا و همچنين نفي نظريات غيرشناختاري زبان دين اشاره کرد.

کلید واژه:

اشتراک معنوي(Q2)تاويل(Q2)زبان دين(Q2)شناختاري(Q1)عرف عام(Q1)علامه طباطبايي(Q2)

چارک 1 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک اول تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی زیاد است.
چارک 2 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک دوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع زیاد است.
چارک 3 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک سوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع کم است.
چارک 4 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک چهارم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی کم است.

موضوعات مرتبط:

مقالات نشریه ای مرتبط:

مقالات همایشی مرتبط:

ندارد

طرح های مرتبط:

مقالات بین المللی مرتبط:

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

ثبت نشده است

استنادات:

ثبت نشده است

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

شریف پور، م.، و محمدرضایی، م.، و علم الهدی، ع.، و محمدی، ن. (1396). تحلیل و بررسی مبانی و لوازم نظریه شناختاری علامه طباطبایی (ره) در زبان دین. فلسفه دین, 14(2 ), 223-247. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=315446

Vancouver : کپی

شریف پور مریم، محمدرضایی محمد، علم الهدی علی، محمدی ناصر. تحلیل و بررسی مبانی و لوازم نظریه شناختاری علامه طباطبایی (ره) در زبان دین. فلسفه دین. 1396 [cited 2022June28];14(2 ):223-247. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=315446

IEEE : کپی

شریف پور، م.، محمدرضایی، م.، علم الهدی، ع.، محمدی، ن.، 1396. تحلیل و بررسی مبانی و لوازم نظریه شناختاری علامه طباطبایی (ره) در زبان دین. فلسفه دین, [online] 14(2 ), pp.223-247. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=315446.