همدماهاي جذب سطحي بور در خاک: اثرات نسبت جذب سطحي سديم (pH ،(SAR محلول و قدرت يوني

فرآيندهاي جذب سطحي و واجذب نقش تعيين کننده اي بر حلاليت بور در محلول خاک و درنتيجه در دسترس بودن آن براي گياهان ايفا مي کنند. قدرت يوني،  pHو نوع يون هاي تبادلي خاک از جمله عوامل مهم بر جذب سطحي بور در خاک محسوب مي شوند. به منظور ارزيابي اثر عوامل فوق بر قابليت دسترسي بور، جذب سطحي بور در يک نمونه خاک آهکي به صورت پيمانه اي بررسي شد. براي اندازه گيري مقدار جذب سطحي بور، پنج گرم خاک در لوله هاي 50 ميلي ليتري پروپيلني منتقل شد و به هر يک از تيوپ هاي آزمايشي 20 ميلي ليتر محلول (حاوي مقادير 0، 2، 5، 8، 10، 15 و 20 ميلي گرم در ليتر بور) در سه قدرت يوني  0.06 ،0.02 (I)و 0.12، در دو سطح 20 SAR و 100 و pH هاي مختلف اضافه گرديد. در نهايت مقدار بور جذب سطحي شده، از تفاوت غلظت اوليه و غلظت تعادلي محاسبه گرديد. در همه تيمارها با افزايش غلظت تعادلي بور، مقدار جذب سطحي ابتدا با شيب زياد افزايش يافت و سپس به مقدار نسبتا ثابتي ميل کرد. نتايج نشان داد با افزايش نسبت جذب سطحي سديم و pH خاک جذب سطحي بور افزايش نشان داد. اثر نسبت جذب سطحي سديم در غلظت هاي تعادلي پايين کم است، ولي با افزايش غلظت تعادلي اثر نسبت جذب سطحي سديم بر جذب سطحي بور افزايش يافت. همچنين با افزايش قدرت يوني خاک احتمالا به علت کاهش ضخامت لايه دوگانه پخشيده جذب سطحي بور افزايش پيدا کرد. اثر مثبت قدرت يوني بر جذب سطحي بور نشان داد که مکانيزم غالب جذب سطحي بور تشکيل کمپلکس هاي درون کره اي است.