بررسي تنوع شيميايي اسانس اندام هاي مختلف گياه مريم گلي سهندي (Salvia sahendica Boiss & Buhse)

در اين تحقيق، اندام هاي مختلف (برگ، گل، ساقه و ريشه) مريم گلي سهندي از نظر مقدار اسانس و تنوع ترکيبات شيميايي موجود در آنها مورد مطالعه قرار گرفت. اسانس نمونه ها به روش تقطير با آب استخراج و ترکيبات شيميايي آن ها با دستگاه گاز کروماتوگرافي همراه با طيف سنج جرمي شناسايي گرديد. عملکرد اسانس اندام هاي مختلف به ترتيب 1.2، 0.6، 0.06 و 0.04 درصد (وزني به وزني) براي برگ، گل، ساقه و ريشه به دست آمد. در مجموع، 44، 46، 42 و 45 ترکيب در اسانس برگ، گل، ساقه و ريشه اين گياه شناسايي شد که به ترتيب 99.6، 99.3، 98.2 و 99.4 درصد کل ترکيبات اسانس را تشکيل دادند. بتا- پينن (3.5-16 درصد)، مانول (0-13.7 درصد)، آبيتاترين (0-11.2 درصد)، آلفا- پينن (7.2-12.2 درصد)، ترنس- متا- منتا 8 و 2- دين (1.2-11.1 درصد)، لينالول استات (3.2-10.7 درصد)، بورنيل استات (2.8-9.4 درصد)، باي سيکلو جرماکرن (3.6-9.3 درصد) و 8 و1-سينئول (2.0-8.5 درصد) از ترکيبات عمده اسانس اندام هاي مورد مطالعه گياه بودند. تجزيه خوشه اي ترکيبات شيميايي اسانس، اندام هاي مختلف را در دو گروه اصلي قرار داد که در گروه اول اندام هاي برگ و ساقه در يک زير گروه و اندام گل در زير گروه ديگر قرار گرفتند. در گروه دوم نيز اندام ريشه قرار گرفت. تنوع شيميايي بارز اسانس اندام هاي اين گياه مي تواند براي صنايع دارويي و غذايي و همچنين به نژاد گران گياهان دارويي در انتخاب هر اندام براي مصرف و اهداف اصلاحي مورد توجه قرار گيرد.