نعت حضرت رسول اکرم (ص) از زمان ظهور اسلام، هم فصل مشترک مذهبي– ادبي فرقه هاي مختلف دين اسلام است و هم فتح الباب ديوان هاي اغلب شاعران عربي و فارسي است. در بلاغت فارسي و عربي، نعت، زيرگونه مدح معرفي شده است. خاقاني شرواني يکي از شاعران مداح زبان فارسي است که در ديوان خود و به ويژه در قصايدش، نعتيه هاي فراواني در قالب مدح سروده است. اين پژوهش مي کوشد به روش تحليلي- توصيفي در قلمرو قصايد خاقاني، روشن کند که نعتيه هاي وي داراي چه ساختار و مضموني است و چه اغراض و ابزاري در اين زيرگونه ادبي- بلاغي وجود دارد. با تامل و دقت در نعتيه هاي فراوان خاقاني دريافتيم که اين زيرگونه ادبي داراي مضامين و درون مايه هاي ژرف ديني است که با کمال صداقت و رعايت معيارهاي اخلاقي، مستند به تاريخ، به دور از اغراق هاي افراطي و با هدف التجا و تمسک به حضرت رسول (ص) در لحظات دشوار، شناسايي معارف و آموزه هاي ديني و مذهبي و... سروده شده است.