بررسي اثر پيوند اتولوگ طحال در بيماران اسپلنکتومي شده به علت ضايعات شديد طحالي ناشي از تروماي ارجاع شده به بيمارستان بعثت همدان در سال هاي 1392 تا 1393

زمينه و هدف: پيشتر چنين تصور مي شد که طحال يک ارگان با اهميت و با عملکرد ويژه اي نيست، بنابراين درمان انتخابي بيماري هاي طحال انجام اسپلنکتومي کامل بوده است. با شناخت بيشتر عملکرد طحال و نقش مهم آن در فيزيولوژي بدن مشخص شد که اسپلنکتومي کامل باعث افزايش ايجاد نقص سيستم ايمني در فرد مي گردد و آنها را مستعد به بعضي عفونت هاي خاص و همچنين ابتلاء به ترمبوآمبولي مي کند. مطالعه حاضر با هدف بررسي دقيق تر تغييرات سيستم ايمني از جمله سطح ايمنوگلوبولين ها در همراهي با بررسي تغييرات بافتي و ميزان رژنراسيون قطعات طحال پيوند شده از خود بيمار، طراحي گرديد تا در صورت کارايي مناسب بتوان هرچه بيشتر از عوارض اسپلنکتومي ناگريز به خصوص در اثر تروما کاست.
مواد و روش ها: در يک مطالعه مداخله اي مقطعي، 19 بيمار بالاي 12 سال مبتلا به تروماي غيرنافذ که در سال هاي 92-1393 دچار تروماي بلانت شديد طحال شده و به تشخيص پزشک معالج، کانديد اسپلنکتومي کامل بودند، به صورت سرشماري و با اخذ رضايت کتبي وارد مطالعه شدند. پس از تاييد شدن کانديد بودن بيمار براي اسپلنکتومي توضيحات لازم به بيمار ارائه و عدم وجود معيارهاي خروج، بيماران مورد ارزيابي قرار گرفتند و در نهايت جراحي پيوندي انجام گرفت. در نهايت تمامي اطلاعات بيماران وارد نرم افزار SPSS نسخه 16 شده و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. براي تحليل داده ها در قسمت آمار توصيفي از شاخص هاي مرکزي و پراکندگي (ميانگين و انحراف معيار) جداول و نمودارها بهره گرفته شد و در قسمت آمار استنباطي در آزمون اندازه هاي تکراري و در صورت نرمال نبودن داده ها از معادل آن، آزمون فريدمن استفاده شد.
يافته ها: در مطالعه حاضر، در مجموع 19 بيمار با ميانگين سني 42.58±18.78 که 14 نفر (73.7%) آنها مرد بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند. نتايج آناليز تک متغيره نشان داد که ميزان لنفوسيت در طول زمان (قبل از جراحي، 3 ماه پس از جراحي و 6 ماه پس از جراحي) اختلاف معني دار آماري داشت (P=0.024)، ولي متغيرهاي هموگلوبين (P=0.192)، گلبول قرمز (P=0.177)، هماتوکريت (P=0.192)، پلاکت (P=0.221) و لکوسيت (P=0.071) در طول زمان اختلاف معني داري نداشتند. وجود يا عدم وجود اجسام هاول در طول زمان اختلاف معني داري داشت (P=0.042) به طوري که اجسام هاول در 6 ماه پي از جراحي کمتر از 3 ماه پس از جراحي مشاهده شد. ميانگين فاگوستيک طحال در 3 ماه پس از جراحي و 6 ماه پس از جراحي اختلاف معني داري داشت (P=0.044)، به طوري که در ميانگين فاگوستيک طحال در 6 ماه پس از جراحي بيشتر از ميانگين فاگوستيک طحال در 3 ماه پس از جراحي بود.
نتيجه گيري: بر اساس نتايج مطالعه حاضر، با افزايش قطعه هاي پيوندي مي توان اختلاف بين افراد با پيوند طحال از خود بيمار و افراد با طحال سالم را به کمترين ميزان ممکن رساند. پيوند قطعاتي از طحال خود بيمار نشان داده است که مي تواند يک جايگزين درماني بسيار مناسب براي اسپلنکتومي باشد.