مطالعه محيط هاي رسوبي و ترکيب شورابه درياچه اروميه با نگرشي بر ارائه راهکار مناسب جهت احيا

بحران اخير محيط زيستي و خشک شدن درياچه اروميه هم اکنون يکي از بزرگترين مخاطرات زمين شناختي کشور محسوب مي گردد. در اين پژوهش بررسي هاي دورسنجي در بازه زماني 35 ساله، پردازش داده هاي اقليمي 55 ساله و رابطه آن با تغييرات تراز آب درياچه، پايش هيدروژئوشيمي درياچه به مدت 6 سال، تهيه 23 مغزه رسوبي دست نخورده با بيشينه ژرفاي 9 متر از رسوبات بستر درياچه انجام گرفت. با توجه به نتايج بدست آمده از مغزه گيري، بخش اصلي درياچه در حداقل 13000 سال گذشته، محيط درياچه اي بوده و رسوبگذاري پيوسته ديده مي شود. لذا تغيير اقليم و بويژه افزايش تبخير در سال هاي اخير اگر چه خود عاملي در کاهش تراز آب درياچه محسوب مي گردد، اما علت اصلي خشک شدن درياچه اروميه نيست. عوامل آنتروپوژنيک (انساني) از عوامل مهم کاهش تراز آب درياچه اروميه مي باشد که شامل احداث ميانگذر شهيد کلانتري، توسعه بي رويه کشاورزي و استفاده از آب هاي زير زميني و احداث سدها است. از سوي ديگر مراحل تکاملي شورابه درياچه اروميه به انتها رسيده است و مقدار منيزيم شورابه بيش از سديم گرديده است در اين شرايط با افزايش بسيار زياد ميزان تبخير، درياچه به پلايا يا کفه نمکي شده (ضخامت زياد نمک در بستر درياچه به 6 متر نيز مي رسد) و در معرض نابودي است. ورود آب شيرين به صورت مقطعي و نه يکباره به داخل آن، بدون کمک به احيا آن سبب از بين رفتن منابع آب مي شود. لذا محدود نمودن درياچه، برداشت نمک و استفاده اقتصادي از نمک هاي آن و در نتيجه کاهش بخشي از نمک درياچه قبل از آبگيري مي تواند از راهکارهاي مناسب جهت احيا درياچه باشد. بخش شمالي درياچه بدليل عمق ذاتي براي احيا در فاز اول و بخش جنوبي آن براي برداشت نمک و املاح اقتصادي مناسب است.