عناصر با ارزش معماري بومي منطقه سيستان، بر مبناي مولفه هاي اقليمي معماري پايدار

در اين تحقيق بخشي از ساختار معماري بومي ايراني در منطقه سيستان از منظر مسايل اقليمي، تکنيک هاي به کار رفته در اجراي ساختمان و نوع برخورد با شرايط سخت و دشوار محيطي (اقليمي) مورد بررسي قرار گرفته است. امروزه در مبحث معماري پايدار، توجه به مسايل اقليمي، زيست محيطي و معماري سبز در کنار معماري بومي و پيشين، از مهم ترين مباحث مطرح در سطح داخلي و بين المللي است. به کمک فناوري هاي پيشرفته در سازه و معماري به همراه مصالح نوين، از يک سو شرايط تحقق ايده ها و طرح هايي خاص براي معماران و طراحان فراهم شده و از سوي ديگر جوامع مختلف با چالش آلودگي محيط زيست و مصرف بالاي انرژي بر اثر استفاده از اين فناوري ها و مصالح جديد روبرو هستند. اين چالش ها به همراه لزوم توجه به عناصر ارزشمند معماري بومي و سنتي ضرورت اين تحقيق در خصوص بخش اقليمي معماري پايدار را نشان مي دهد.هدف تحقيق، بازشناخت عناصر ساختاري معماري بومي سيستان در بحث اقليم و نحوه استفاده از اين عناصر بر مبناي نظريات معماري پايدار دوران معاصر است. در پرسش اصلي اين مقاله مطرح شده که چه عوامل، شرايط و ويژگي هايي در ساختار معماري اقليمي منطقه سيستان (بومي و کهن) وجود دارد که بتوان در معماري امروز ايران و در راستاي بهره گيري در مباحث طراحي اقليمي معماري معاصر از آنها بهره گرفت؟ در اين راستا روش تحقيق در دو بخش مبتني بر نگرش توصيفي و مطالعات ميداني در بخش نخست و تطبيق نظريات مطرح شده مولفه هاي اقليمي معماري پايدار با عناصر ساختاري معماري بومي سيستان در بخش دوم شکل گرفته است. فرضيه اين تحقيق بر اين پايه است که در صورت شناخت و بهره گيري صحيح از الگوها و اصول حاکم بر معماري گذشته از ديدگاه اقليمي و ترکيب مناسب با معماري روز مي توان به معماري پايدار و در عين حال، با هويت دست يافت. نتايج تحقيق نشان مي دهد استفاده از عواملي نظير خارخانه، دورچه، کولک، سورک و نظاير آن راهکارهاي اقليمي بسيار مناسبي هستند که در طول قرن هاي متمادي به عنوان مولفه هايي از اصول معماري بومي اين منطقه در جهت تقابل با اقليم سخت آن و تسهيل شرايط زندگي تعريف شده اند. از اين عوامل با اندک تغييراتي مي توان در ساختار معماري معاصر ضمن توجه به هويت اصيل معماري ايراني، در جهت رسيدن به معماري پايدار مرتبط با شرايط اقليمي استفاده کرد.