ارزيابي الگوريتم بهينه سازي ازدحام ذرات در واسنجي پارامترهاي مدل هيدرولوژيکي SWAT

با عموميت يافتن مدل هاي پيچيده هيدرولوژيکي، مدت زمان اجراي اين مدل ها، به طور قابل توجهي در حال افزايش است. مقايسه و ارزيابي کارآيي الگوريتم هاي مختلف بهينه سازي، براي واسنجي اين مدل هاي هيدرولوژيکي، در حال تبديل شدن به يک مساله مهم است. در اين پژوهش براي واسنجي پارامترهاي هيدرولوژيکي مدل SWAT 2009 در حوضه آبخيز سنجابي، از الگوريتم بهينه سازي ازدحام ذرات (PSO) استفاده شده است. بدين منظور مدل SWAT با استفاده از لايه خاک، لايه کاربري اراضي، لايه رقومي ارتفاع و اطلاعات هواشناسي حوضه سنجابي اجرا شد و سپس با برقراري ارتباط بين خروجي اين مدل و الگوريتم PSO در بسته نرم افزاري SWAT-CUP، 22 پارامتر جريان حساسيت سنجي شد و 8 پارامتر حساس تر براي بهينه سازي مقادير آن ها انتخاب شدند. مقادير تابع هدف ناش- ساتکليف (NS) در دوره واسنجي و اعتبارسنجي به ترتيب برابر با 0.58 و 0.60 به دست آمده است که نشان دهنده شبيه سازي مطلوب رواناب با مدل SWAT پس از واسنجي پارامترهاي آن با استفاده از الگوريتم PSO است. همچنين مقدار ضريب تعيين R² و ضريب RMSE به ترتيب براي دوره واسنجي برابر با 0.65 و 6.74 و براي دوره اعتبارسنجي برابر با 0.67 و 3.66 به دست آمد که بيان گر کارآيي موثر الگوريتم PSO براي واسنجي مدل SWAT در شبيه سازي رواناب است.