ارزيابي تحمل به سرما در کشت پاييزه نخود زراعي (.Cicer arietinum L) با استفاده از صفات فنولوژيک و مورفولوژيک در منطقه کردستان

کشت پاييزه نخود در مقايسه با کشت بهاره آن، عملکرد بيشتري توليد مي نمايد؛ اما حساسيت محصول به سرما مانع از انجام اين کار مي شود. به منظور بررسي و شناسايي ارقام پرمحصول و متحمل به سرما براي کشت پاييزه، 65 لاين نخود زراعي (Cicer arietinum L.) به همراه رقم حساس به سرما ILC533 در سال زراعي 89-1388 در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي با دو تکرار در ايستگاه سارال مرکز تحقيقات کشاورزي سنندج مورد ارزيابي قرار گرفتند. تحمل به سرما با استفاده از درصد بقاء و درجه تحمل به سرما مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج تجزيه واريانس نشان داد که بين ارقام از نظر صفات ارتفاع بوته، وزن 100 دانه، عملکرد و درجه تحمل به سرما اختلاف معني دار وجود داشت. همبستگي عملکرد دانه با درصد بقاء، مثبت و معني دار و با درجه تحمل به سرما، منفي و معني دار بود. تجزيه خوشه اي، ارقام مورد مطالعه را در سه گروه حساس و نيمه متحمل، متحمل و کاملامتحمل متمايز کرد. در اين پژوهش، 14 لاين با داشتن درجه تحمل سرماي 3 و کمتر از 3، درصد بقاي 85 تا 90 درصد و عملکرد دانه بيش از 141 گرم در مترمربع، به عنوان لاين هاي برتر شناخته شدند.