عنوان فارسي: تطور مفهوم رکن رابع يا شيعه کامل در فرقه شيخيه (عنوان عربي: تطور مفهوم الركن الرابع او الشيعي الكامل عند الفرقة الشيخية)

محمدي مسلم; محمدي محمد

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

شيعه شناسي

اطلاعات شماره:

پاييز 1392 , دوره 11 , شماره 43 ; از صفحه 235 تا صفحه 260 .

عنوان مقاله:

عنوان فارسي: تطور مفهوم رکن رابع يا شيعه کامل در فرقه شيخيه (عنوان عربي: تطور مفهوم الركن الرابع او الشيعي الكامل عند الفرقة الشيخية)

نویسندگان:

محمدي مسلم, محمدي محمد

آدرس:

چکیده:

چکيده فارسي:فرقه شيخيه در کنار توحيد، نبوت و امامت، رکن رابع را يکي از اصول چهارگانه دين به شمار مي آورد. مقصود از رکن رابع در اين فرقه آن است که در ميان شيعيان، همواره شيعه کاملي وجود دارد که واسطه فيض ميان امام عصر (عجل الله تعالي فرجه الشريف) و مردم است.شيخ احمد احسايي، بنيان گذار و نخستين نظريه پرداز اين فرقه، در چند فراز از سخنانش، به لزوم وجود فردي به عنوان رابط بين امام و خلق اشاره مي کند؛ اما برخلاف ادعاي شيخيه که معتقدند واژه رکن رابع در زمان شيخ احمد طرح و ارائه شده است، در سخنان او چيزي با اين عنوان ديده نمي شود.در اين پژوهش خواهد آمد که حاج محمدکريم خان کرماني، رهبر شيخيه کرمان، از مدافعان اصلي و حتي از موسسان اصل مجعول «رکن رابع» به شمار مي آيد. از اين رو، در آثار وي بيش از ديگران از اين مساله دفاع شده است. در مقابل آن، فرقه شيخيه آذربايجان است که از مخالفان جدي اين نگرش به شمار مي آيند. قابل توجه آنکه در برخي منابع شيخيه از دو عنوان نجبا و نقبا به جاي واژه رکن رابع استفاده شده که از نظر معنا مترادف و هم معنايند.در پايان، از چند زاويه به نقد و تحليل اين بدعت پرداخته خواهد شد؛ هم از اين جهت که در ميان گرايش ها و انشعابات فرقه شيخيه، در اين باره اختلافات اساسي وجود دارد، و هم از اين زاويه که ايرادات متعددي بر هويت معرفتي آن وارد است. چکيده عربي:تعد الفرقة الشيخية والي جانب التوحيد والنبوة والامامة ركنا رابعا من اصول الدين الاربعة. المقصود من الركن الرابع عند هذه الفرقة هو انه من بين الشيعة يوجد دائما شيعي كامل هو واسطة للفيض بين امام العصر (عجل الله تعالي فرجه الشريف) والناس.يشير الشيخ احمد الاحسائي وهو مؤسس هذه الفرقة واول منظريها وفي عدة مقاطع من كلامه الي ضرورة وجود شخص يكون رابطا بين الامام والناس لكن وعلي خلاف ادعاء الشيخية الذين يعتقدون ان اصطلاح الركن الرابع طرح وقدم في زمان الشيخ احمد لكن لا نري اي شي بهذا العنوان في كلامه.سياتي في هذا البحث ان الحاج محمد كريم خان الكرماني وهو زعيم شيخية كرمان، من المدافعين الاساسيين بل هو من مؤسسي اصل (الركن الرابع) المدعي.لهذا قام في اثاره بالدفاع عن هذا الاصل اكثر من الاخرين. وفي مقابل هذا فان الفرقة الشخية في اذربيجان من المخالفين المهمين لهذا التوجه. ولابد من الانتباه الي انه استعمل في بعض كتب الشيخية عنوانا النجباء والنقباء بدلا من اصطلاح الركن الرابع وهي من حيث المعني مترادفة ولها معني واحد.وفي الاخير سيتم نقد وتحليل هذه البدعة من عدة زوايا، من جهة وجود الاختلافات الاساسية حول هذا الامر بين اتجاهات وفرق الشيخية وكذلك من جهة الاشكالات المتعددة الواردة علي الهوية المعرفية له.

کلید واژه:

کليدواژه فارسي: فرقه شيخيه(Q3)رکن رابع(Q3)شيخ احمد احسايي(Q3)حاج محمدکريم خان کرماني(Q3)شيخيه کرمان(Q3)شيخيه آذربايجان (کليدواژه عربي: فرقة الشيخية(Q3)الركن الرابع(Q3)الشيخ احمد الاحسائي(Q3)الحاج محمد كريم خان الكرماني(Q3)شيخية كرمان(Q3)شيخية اذربيجان)(Q3)

چارک 1 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک اول تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی زیاد است.
چارک 2 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک دوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع زیاد است.
چارک 3 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک سوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع کم است.
چارک 4 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک چهارم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی کم است.

موضوعات مرتبط:

الرکن الرابع الرکن الرابع الرکن الرابع الرکن الرابع الرکن الرابع الرکن الرابع الشیخ احمد الاحسائی الشیخ احمد الاحسائی الشیخ احمد الاحسائی الشیخ احمد الاحسائی الشیخ احمد الاحسائی الشیخ احمد الاحسائی رکن رابع رکن رابع رکن رابع رکن رابع رکن رابع رکن رابع سیدکاظم رشتی شیخ احمد احسایی شیخ احمد احسایی شیخ احمد احسایی شیخ احمد احسایی شیخ احمد احسائی شیخ احمد احسائی شیخیه کرمان شیخیه کرمان شیخیه کرمان فرقه شیخیه فرقه شیخیه فرقه شیخیه فرقه شیخیه فرقه شیخیه نیابت خاصه نیابت خاصه

مقالات نشریه ای مرتبط:

مقالات همایشی مرتبط:

ندارد

طرح های مرتبط:

مقالات بین المللی مرتبط:

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

رضانژاد عزالدين." از شيخي گري تا بابي گري." انتظار موعود -.5 (1382): 0-0.

استنادات:

ثبت نشده است

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

محمدی، م.، و محمدی، م. (1392). عنوان فارسی: تطور مفهوم رکن رابع یا شیعه کامل در فرقه شیخیه (عنوان عربی: تطور مفهوم الرکن الرابع او الشیعی الکامل عند الفرقة الشیخیة). شیعه شناسی, 11(43), 235-260. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=256797

Vancouver : کپی

محمدی مسلم، محمدی محمد. عنوان فارسی: تطور مفهوم رکن رابع یا شیعه کامل در فرقه شیخیه (عنوان عربی: تطور مفهوم الرکن الرابع او الشیعی الکامل عند الفرقة الشیخیة). شیعه شناسی. 1392 [cited 2022May17];11(43):235-260. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=256797

IEEE : کپی

محمدی، م.، محمدی، م.، 1392. عنوان فارسی: تطور مفهوم رکن رابع یا شیعه کامل در فرقه شیخیه (عنوان عربی: تطور مفهوم الرکن الرابع او الشیعی الکامل عند الفرقة الشیخیة). شیعه شناسی, [online] 11(43), pp.235-260. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=256797.