ارزيابي رقابت اندامهاي هوايي و زيرزميني بين دو گياه کنجد (.Sesamume indicum L) و تاج خروس Amaranthus retroflexus و تاثير آن بر عملکرد و اجزاي عملکرد کنجد

اين آزمايش به منظور ارزيابي رقابت اندام هاي هوايي و زميني دو گياه کنجد و تاج خروس و تاثير آن بر عملکرد و اجزاي عملکرد، به صورت طرح فاکتوريل در قالب بلوک هاي کامل تصادفي در چهار تکرار و بر اساس سري افزايشي در سال 1388 در محل محوطه آزمايشگاههاي دانشکده کشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد (999.2M, 59 38E, 36 16N) انجام شد. براي اين منظور از گلدانهاي پلاستيکي 10 کيلوگرمي به قطر24 و ارتفاع 28 سانتي متر استفاده شد. اندامهاي زميني در هنگام پر کردن گلدانها از خاک و اندامهاي هوايي حدود 3 هفته بعد از کاشت و قبل از اينکه بر روي هم تاثير بگذارند با استفاده از پلاستيک جدا شدند که بر اين اساس سه تيمار رقابتي وجود داشت: رقابت اندامهاي هوايي، رقابت ريشه ها و رقابت اندام هوايي و ريشه ( رقابت کامل). تراکم گياه کنجد در اين تيمارها متفاوت و شامل سه سطح بود: 1: يک بوته 2: دو بوته و 3: چهار بوته در هر گلدان. نتايج آزمايش نشان داد که تيمارهاي رقابت بر عملکرد و اجزاي عملکرد به غير از وزن هزار دانه کنجد تاثير معني داري داشت. در بين تيمار هاي رقابتي تيمار رقابت کامل بين دو گياه کنجد و تاج خروس، نسبت به دو تيمار ديگر عملکرد و اجزاي عملکرد بيشتري داشت. بطوريکه وزن کل تک بوته کنجد و وزن کل تک بوته تاج خروس در تيمار رقابت کامل به ترتيب 2.6 و 13.7 گرم بود که نسبت به دو تيمار رقابتي ديگر بيشتر بوده و اختلاف معني داري نيز با هم داشتند، ولي وزن دانه در بوته تحت تاثير تيمارهاي رقابتي قرار نگرفت. تعداد کپسول ساقه اصلي، تعداد کپسول شاخه فرعي، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول و تعداد دانه در تک بوته در تيمار رقابت کامل بترتيب 15، 2.58، 17.5، 43.7، 693.89 بود که نسبت به دو تيمار رقابتي ديگر بيشتر بوده و اين اختلاف معني داري بود. تراکم نيز تاثير معني داري بر عملکرد و اجزاي عملکرد کنجد داشت. در تراکم يک بوته در هر گلدان عملکرد و اجزاي عملکرد در تک بوته در بيشترين مقدار بود، بطوريکه در تراکم يک بوته در هر گلدان وزن کل تک بوته کنجد 3.82 گرم بود، و با افزايش تراکم اين صفات کاهش يافتند و اختلاف بين آنها نيز معني دار بود.