بررسي توزيع مكاني و زماني يخبندان در ايران و نقش آن در حمل و نقل جاده اي

پديده يخبندان همه ساله خسارات گسترده اي را در زمينه هاي مختلف از جمله حمل و نقل جاده اي ايجاد مي کند و وسعت خسارات ناشي از وقوع يخبندان در بخش هاي مختلف از جمله کشاورزي، آبرساني، تهيه و توزيع سوخت، انرژي، جهانگردي، فعاليت هاي صنعتي، حمل و نقل؛ اعم از پل سازي و جاده سازي و خطرات جاده اي، لزوم شناخت و مطالعه دقيق اين پديده را به منظور مقابله با خسارات احتمالي آن ضروري مي سازد.

آگاهي از زمان آغاز و خاتمه يخبندان نقش بسيار موثري در مديريت عمليات راهداري زمستانه، اقدامات ايمني پليس راه و آمادگي بيشتر رانندگان دارد. در اين تحقيق با هدف مطالعه توزيع زماني و مکاني پديده يخبندان و اثرات آن بر ايمني حمل و نقل جاده اي به تجزيه و تحليل داده هاي روزانه هواشناسي مربوط به 119 ايستگاه هوا شناسي سينوپتيک در طول سال هاي 77- 1368 پرداخته شد. پس از استخراج اطلاعات مربوط به يخبندان احتمال وقوع هر يک محاسبه شده و با استفاده از مدل رگرسيون به تعيين ارتباط بين متغيرهاي مورد مطالعه با ارتفاع و عرض جغرافيايي ايستگاه هاي برگزيده پرداخته شد و معادلات مربوط به کل کشور محاسبه گرديد.

پس از محاسبه روابط و برآورد احتمال وقوع در کليه ايستگاه ها، عمليات درون يابي و تعيين محدوده هاي مکاني و زماني آغاز و خاتمه يخبندان با استفاده از نقشه رقومي ارتفاعي کشور انجام شد. نتايج اين تحقيق بر اساس محاسبات انجام شده و معادلات آنها بر پايه تابعي از ارتفاع و عرض جغرافيايي، در بخش نتيجه گيري اين مقاله مفصلا بيان گرديده اند.