ارزيابي خطر غذايي فلزات سرب، کادميوم، مس و روي ناشي از مصرف ماهي

سابقه و هدف: آزاد شدن فلزات از فعاليت هاي مختلف طبيعي و انساني، تجمع زيستي، تجزيه ناپذيري زيستي و سميت، حتي در غلظت هاي کم آن ها تهديدي جدي براي موجودات و حتي انسان ها بوجود آورده است. در مطالعه حاضر غلظت فلزات سنگين سرب، کادميوم، روي و مس در بافت خوراکي (عضله و پوست) ماهي سفيد به دست آمده از تالاب بين المللي ميانکاله و همچنين ارزيابي خطر غذايي ناشي از مصرف آن مورد بررسي قرار گرفته است.
مواد و روش ها: به منظور بررسي غلظت هاي فلزات سنگين تعداد 20 قطعه ماهي سفيد با مجوز سازمان محيط زيست از تالاب بين المللي ميانکاله در فصل صيد جمع آوري گرديد. غلظت فلزات مورد مطالعه با دستگاه جذب اتمي جذب اتمي در بافت هاي پوست و عضله تعيين شد.
يافته ها: ميانگين غلظت سرب، کادميوم، روي و مس در بافت پوست به ترتيب 3.38±0.38، 0.48±0.09، 40.55±6.10، 3.34±0.92 و در بافت عضله به ترتيب 2.08±0.21، 0.39±0.06، 16.52±3.23 و 4.54±1.10 ميکروگرم بر گرم وزن تر به دست آمد. نتايج ميزان فلزات تفاوت معني داري را بين بافت پوست و عضله نشان داد (p<0.01). مقايسه ميزان جذب روزانه و هفتگي فلزات با ميزان مجاز ارائه شده توسط سازمان بهداشت جهاني و فائو نشان داد که ميزان جذب شده پايين تر از حداکثر ميزان قابل قبول توسط اين سازمان ها مي باشد.
استنتاج: مقايسه ميزان فلزات در ماهي سفيد مورد مطالعه با ميزان هاي استاندارد نشان داد که ميزان روي و مس در مقايسه با استانداردهاي جهاني پايين تر بود و به نظر مي رسد از لحاظ بهداشتي مشکلي را براي مصرف کنندگان خود ايجاد نکرده است. اما ميزان فلزات کادميوم و سرب بالاتر از استانداردهاي جهاني به دست آمد، بايد منابع آلاينده تالاب به اين فلزات (پساب هاي کشاورزي و صنايع) که از طريق رودخانه وارد مي شوند به طور جدي تحت کنترل و مديريت قرار گيرند.