بررسي اثرات ضد باکتريايي بيوسورفاکتانت توليد شده از Bacillus pumilis روي برخي باکتري هاي گرم مثبت و منفي در شرايط آزمايشگاهي

بيوسورفکتانت ها ترکيبات زيستي آمفي فيليک خارج سلولي يا بخشي از غشاء هاي سلولي بوسيله انواع باکتري، مخمر و قارچ هستند که کاربرد وسيعي در حذف آلودگي هاي آلي و فلزي محيط زيست، افزايش بازيافت نفت، صنايع آرايشي، پزشکي، بهداشتي و کشاورزي دارند. هدف از اين پژوهش شناسايي سويه اي از باکتري از جنس B. pumilis توليد کننده بيوسورفکتانت بوده که قابليت به کارگيري در فرآيند برداشت آلودگي هاي نفتي فعاليت هاي پزشکي را داشته باشند. در اين پژوهش نمونه هاي مختلف از نفت، آب و خاک آلوده به نفت از مخازن نفتي نفت شهر کرمانشاه، تهيه شدند. فعاليت هموليتيک، فعاليت امولسيفيه کنندگي و اندازه گيري کشش سطحي به ترتيب به عنوان غربالگري اوليه و جداسازي مولدين بيوسورفکتانت مورد استفاده قرار گرفتند و سويه انتخابي به وسيله تست هاي بيوشيميايي شناسايي شدند. ماهيت بيوسورفکتانت و اثرات ضد باکتريايي نيز براي سويه انتخابي بررسي گرديد. در اين پژوهش 88 سويه باکتريايي، از نمونه هاي مختلف نفت، آب و خاک آلوده به نفت از مخازن نفتي نفت شهر کرمانشاه، بر روي محيط کشت اختصاصي باکتري هاي تجزيه کننده نفت جداسازي شدند. از اين باکتري ها بيست و چهار سويه جداسازي شده داراي فعاليت هموليتيک بودند که 12 سويه داراي فعاليت امولسيفيه کنندگي بيش از 70 درصد بوده و در نهايت از ميان آنها 4 سويه قادر به رساندن کشش سطحي به کمتر از40 mN/m  بودند. دراين پژوهش، بر اساس تست هاي بيوشيميايي، باسيل گرم مثبت بي هوازي اختياري به عنوانB. pumilis  47 شناسايي و انتخاب شد. نتايج بررسي ماهيت بيوسورفکتانت ها با کروماتوگرافي لايه نازک (TLC) مشخص گرديد که از نوع ليپوپپتيدي بود. همچنين بيوسورفکتانت توليدي سويه انتخابي داراي فعاليت ضد باکتريايي بر عليه شش باکتري عفونت زا، Staphylococcus aureus PTCC 1112، Eschericia coli PTCC 1330، Pseudomonas aeruginosa PTCC 1074، S. epidermidis ATCC 2405، Proteus mirabilis ATCC 2601 و Salmonella typhimurium ATCC 1679 بودند همچنين بررسي قطر هاله ممانعت از رشد حاصل از تاثير رقت هاي مختلف بيوسورفکتانت بر روي هر باکتري و سپس مقايسه باکتري ها با هم نشان داد که حساس ترين باکتري نسبت به تاثير عصاره بيوسورفکتانتB. pumilis ؛ S. epidermidis بود و مقاوم ترين باکتري سالمونلا تيفي موريوم مي باشد. همچنين نتايج MBC,MIC نشان داد که MIC عصاره در 63 ميلي گرم بر ميلي ليتر بر روي باکتري S. epidermidis بيشترين تاثير را داشت و MBC عصاره در رقت 125 ميلي گرم بر ميلي ليتر بر رويS. aureus ، S. epidermidis بيشترين اثر را داشت. با توجه به نتايج اين تحقيق مي توان گفت که اين باکتري ها داراي پتانسيل فراواني براي کاربرد هاي بيوتکنولوژي و زيست محيطي باشند. بنابراين استفاده از بيوسورفاکتانت توليدي به عنوان ترکيبي آنتي باکتريال قابل تامل است.