تغييرات ميزان و ترکيبات اسانس و عملکرد اندام هوايي گياه دارويي اسطوخودوس (.Lavandula officinalis L) تحت تاثير تيمارهاي مختلف نيتروژن

مقدمه: نيتروژن يکي از عناصر بسيار موثر در افزايش عملکرد فيتوشيميايي و زراعي گياهان دارويي مي باشد. لذا بررسي اثر ترکيبات نيتروژنه بر ميزان توليد اسانس و ماده خشک گياه دارويي اسطوخودوس ضروري مي باشد.
هدف: اين پژوهش به منظور شناخت تغييرات مقدار اسانس، اجزاي اسانس و عملکرد ماده خشک گياه دارويي اسطوخودوس تحت تاثير کاربرد تيمارهاي مختلف نيتروژن در راستاي کاهش مصرف کودهاي نيتروژنه به اجرا درآمد.
روش بررسي: اين آزمايش در قالب طرح آماري بلوک هاي کامل تصادفي با 7 تيمار و 4 تکرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي شهرري اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل محلول پاشي 1.5، 3، 4.5، 6 و 7.5 درصد نيتروژن و خاک مصرف 180 کيلوگرم نيتروژن به فرم اوره در هکتار و همچنين تيمار شاهد (بدون کاربرد نيتروژن) بودند.
نتايج: اثر کاربرد تيمارهاي مختلف نيتروژنه به لحاظ آماري بر روي تمامي خصوصيات اندازه گيري شده گياه (p<0.01) و بر روي درصد اسانس گياه و ميزان لينالول اسانس (p<0.05) معني دار شد. بيشترين ارتفاع بوته و تعداد ساقه هاي فرعي در تيمار محلول پاشي 4.5 درصد نيتروژن در هکتار مشاهده شد. همچنين بيشترين قطر ساقه اصلي، وزن تر اندام هوايي، وزن خشک ساقه، برگ و اندام هوايي، ميزان اسانس گياه، مقدار 1 و 8 سينئول و لينالول اسانس در تيمار خاک مصرف 180 کيلوگرم نيتروژن در هکتار حاصل شد. وزن خشک ساقه و ميزان اسانس گياه در تيمار محلول پاشي 4.5 درصد نيتروژن در هکتار با تيمار خاک مصرف 180 کيلوگرم نيتروژن در هکتار تفاوت معني داري نداشت.
نتيجه گيري: نتايج نشان داد که محلول پاشي نيتروژن در غلظت مناسب ضمن امکان بهبود شاخص هاي رشدي و ميزان اسانس گياه، مي تواند موجب کاهش مصرف نيتروژن و هزينه توليد و آلودگي هاي ناشي از کاربرد زياد کودهاي نيتروژني شود.