ارزيابي كارآيي انرژي در زراعت گندم آبي در استان خراسان رضوي

ارزيابي كارآيي انرژي، تعيين و تشخيص انواع و اندازه انرژي هاي مصرفي مي تواند يک روش علمي براي ارزيابي ميزان ثبات و پايداري توليد در يک اکوسيستم زراعي تلقي گردد. در اين بررسي، ارزيابي انرژي مصرفي در مزارع آستان قدس رضوي مشهد، براي اکوسيستم زراعي گندم آبي بر اساس اندازه گيري هاي علمي و عملي مرحله به مرحله، شامل خاک ورزي، کاشت، داشت و برداشت برآورد گرديد. اندازه گيري هاي مربوط به ورودي ها و خروجي ها، به ميزان هاي معادل انرژي هاي مصرفي و توليدي تبديل و كارآيي انرژي محاسبه شد. مقدار انرژي ورودي مصرفي و خروجي توليدي (دانه گندم) در زراعت گندم آبي به ترتيب به طور متوسط 7731553 و 20517800 کيلوکالري در هکتار و كارآيي انرژي (نسبت انرژي ستاده به انرژي نهاده يا توليدي به مصرفي) به ترتيب براي دانه، کاه و عملکرد بيولوژيک (جمع دانه و کاه) به طور متوسط 2.65، 2.14 و 4.8 بود. بررسي و برآورد انرژي هاي مصرفي به صورت درصدي از کل براي بخش هاي مختلف نشان مي دهند که بيشترين سهم مصرف انرژي مربوط به برق مصرفي براي آبياري با 41.5 درصد و بعد از آبياري به ترتيب نيتروژن خالص مصرفي با 17.75 و سوخت با 15.15 درصد بيشترين انرژي ورودي را به خود اختصاص دادند. کمترين انرژي هاي ورودي به نيروي انساني (انرژي بيولوژيک) با 0.7 درصد، علف کش و آفت کش به ترتيب 0.49 و 0.29 درصد اختصاص داشت، که با مديريت صحيح زراعي و بدون کاهش کيفيت کار مي توان ساير مصارف انرژي را کاهش و كارآيي انرژي توليدي را در واحد سطح افزايش داد.