اثر اكسين ها بر ريشه زايي و گلدهي دو رقم ميخك (.Dianthus caryophyllus L)

خوشخوي مرتضي; پناهي رضا

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

مجله علوم و فنون باغباني ايران

اطلاعات شماره:

پاييز و زمستان 1379 , دوره 1 , شماره 4-3 ; از صفحه 91 تا صفحه 108 .

عنوان مقاله:

اثر اكسين ها بر ريشه زايي و گلدهي دو رقم ميخك (.Dianthus caryophyllus L)

نویسندگان:

خوشخوي مرتضي, پناهي رضا

آدرس:

چکیده:

بسياري از افزايشگران، براي ريشه دار کردن قلمه هاي ميخک از اکسين ها بهره جويي کرده اند اما تاکنون اثر اکسين ها بر گلدهي قلمه هاي تيمار شده گزارش نشده است. اين پژوهش در سال هاي 1376 و 1377 در يک گلخانه تجاري پرورش گل بريدني ميخک واقع در منطقه شهريار در استان تهران روي دو رقم جديد ميخک، رقم استاندارد "جيامايکا" و رقم مينياتور " بريل" انجام گرديد. پس از گزينش گياهان مادري، شاخساره هاي 8 تا 10 سانتيمتري که در گره ها تشکيل شد، براي تهيه قلمه، مورد استفاده قرار گرفت. در اين پژوهش از دو اکسين نفتالن استيک اسيد (NAA) با غلظت هاي 0، 25، 50 و 100 ميلي گرم در ليتر و ايندول بوتيريک اسيد (IBA) با غلظت هاي 0، 50، 100 و 200 ميلي گرم در ليتر و همچنين آميخته اي از غلظت هاي ياد شده اين دو اکسين با يکديگر استفاده شد. قلمه ها به مدت 10 دقيقه در محلول هورموني قرار گرفتند و بي درنگ به محيط ريشه زايي انتقال يافتند. محيط ريشه زايي آميخته اي از ماسه و خاکستر سبوس برنج به نسبت حجمي مساوي بود براي اجراي اين پژوهش از يک آزمايش فاکتوريل در قالب طرح کاملا تصادفي با 3 تکرار استفاده شد. در هر تکرار 4 قلمه ميخک قرار داشت. به گونه اي که 2 قلمه براي تجزيه صفات مربوط به ريشه و 2 قلمه جهت تجزيه صفات مربوط به گل به کار رفت. ميانگين ها با استفاده از آزمون چند دامنه اي دانکن (DNMRT) مقايسه شدند. نتايج پژوهش نشان داد که محيط کشت به کار رفته براي ريشه زايي ميخک بسيار مناسب بوده است سطوح مختلف آکسين و ترکيب آنها در مقايسه با شاهد، اختلاف معني داري از نظر درصد ريشه زايي در سطح احتمال 5% نشان نداد. در حالي که تعداد ريشه، به ميزان زياد تحت تاثير تيمارهاي آکسيني قرار گرفت بيشترين تعداد ريشه در 50 ميلي گرم در ليتر NAA و 100 ميلي گرم در ليتر IBA (به ترتيب 21.77 و 22.23 ريشه در گياه). بهترين اثر سطوح مختلف آکسين بر طول ريشه، در 100 ميلي گرم در ليترNAAA ؛ (7.49 سانتي متر) و 100 ميلي گرم در ليتر IBA؛ (7.28 سانتيمتر) بدست آمد. کاربرد NAA و IBA وزن تر و خشک ريشه را افزايش داد. بيشترين وزن تر ريشه در 50 ميلي گرم در ليتر NAA؛ (0.189 گرم) و 200 ميلي گرم در ليتر IBA بدست آمد و اختلاف ها در سطح 5% در مقايسه با شاهد معني دار بود. بيشترين وزن خشک ريشه در 50 ميلي گرم در ليتر NAA؛ (0.028 گرم) و 200 ميلي گرم در ليتر (0.028 گرم) حاصل شد. تيمار قلمه هاي ميخک با IBA و NAA اثر چشمگيري روي تعداد روز تا گلدهي، تعداد گل ارتفاع گياه و وزن گل بريدني داشت. IBA به غلظت 200 ميلي گرم در ليتر تعداد روز تا گلدهي را به 195.7 روز در مقايسه با شاهد که 208.3 روز بود نشان داد و اين تفاوت در سطح احتمال 5% معني دار بود. همچنين تيمارهاي آکسيني بر تعداد گل اثر داشت و بيشترين تعداد گل (17.3) در غلظت 200 ميلي گرم در ليتر IBA بدست آمد که تفاوت معني داري با شاهد داشت. افزون بر اين بيشترين ارتفاع گياه (74.90) در غلظت 200 ميلي گرم در ليتر IBA بدست آمد که با شاهد در سطح 5% تفاوت معني دار داشت. بيشترين وزن گل در 100 ميلي گرم در ليتر NAA و 200 ميلي گرم در ليتر IBA (به ترتيب 34.98 و 36.79 گرم) حاصل شد که با شاهد در سطح 5% اختلاف معني دار داشت با اين که اثر رقم بر صفاتي مانند درصد ريشه زايي، طول ريشه و وزن تر و خشک ريشه معني دار نبود اما برخي صفات ديگر مانند تعداد ريشه، تعداد روز تا گل دهي، تعداد گل، ارتفاع گياه، قطر گل و وزن گل بريدني تحت تاثير رقم قرار گرفت.

کلید واژه:

اكسين(Q2)ايندول بوتيريك اسيد(Q2)ريشه دهي(Q4)گل دهي(Q4)ميخك(Q3)نفتالن استيك اسيد(Q4)

چارک 1 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک اول تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی زیاد است.
چارک 2 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک دوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع زیاد است.
چارک 3 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک سوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع کم است.
چارک 4 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک چهارم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی کم است.

موضوعات مرتبط:

مقالات نشریه ای مرتبط:

مقالات همایشی مرتبط:

طرح های مرتبط:

مقالات بین المللی مرتبط:

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

ثبت نشده است

استنادات:

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

خوشخوی، م.، و پناهی، ر. (1379). اثر اکسین ها بر ریشه زایی و گلدهی دو رقم میخک (.Dianthus caryophyllus L). مجله علوم و فنون باغبانی ایران, 1(4-3), 91-108. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=18343

Vancouver : کپی

خوشخوی مرتضی، پناهی رضا. اثر اکسین ها بر ریشه زایی و گلدهی دو رقم میخک (.Dianthus caryophyllus L). مجله علوم و فنون باغبانی ایران. 1379 [cited 2022May21];1(4-3):91-108. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=18343

IEEE : کپی

خوشخوی، م.، پناهی، ر.، 1379. اثر اکسین ها بر ریشه زایی و گلدهی دو رقم میخک (.Dianthus caryophyllus L). مجله علوم و فنون باغبانی ایران, [online] 1(4-3), pp.91-108. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=18343.