کاربرد منطق فازي در ارزيابي تناسب زمين براي توسعه کالبدي شهر مطالعه موردي: کلانشهر کرج

شهرها از مهمترين مراکز سکونتگاهي انسان و کانون مدنيت، رشد و توسعه هستند. رشد سريع جمعيت و به تبع آن توسعه بي رويه فيزيکي شهرها، باعث بروز انواع آلودگيهاي شيميايي، صوتي، بصري، افزايش قيمت زمين و وقوع انواع بحرانهاي زيست محيطي و... شده است که اين مسائل لزوم نگرش آمايشي در برنامه ريزي براي کلانشهرها را مي طلبد. کلانشهر کرج با نرخ رشد زياد جمعيت و توسعه فزاينده فيزيکي در دهه هاي اخير با مشکلاتي عديده اي روبرو شده است که ضرورت انجام و بازنگري مطالعات جامع برنامه ريزي شهري و کالبدي را براي اين کلانشهر مي طلبد. يکي از اقدامات اوليه و ضروري براي برنامه ريزي کالبدي شهرها ارزيابي تناسب زمين براي توسعه کالبدي است. در اين نوشتار هدف آن است که با استفاده از 7 معيار شامل زمين شناسي، شتاب ثقل زلزله، شيب، فاصله از رودخانه، فاصله از شهر، فاصله از گسله ها، کاربري زمين و به کارگيري منطق فازي يکپارچه شده با سيستم اطلاعات جغرافيايي، تناسب زمين براي توسعه کالبدي کلانشهر کرج و اراضي پيراموني آن ارزيابي و مدل سازي شود. نتايج در قالب نقشه پهنه بندي تناسب زمين نشان داد که در حدود 63 درصد از مساحت سکونتگاههاي محدوده مورد مطالعه در اراضي گسترش يافته اند که براي توسعه تناسب زياد و بسيار زيادي داشته اند. همچنين حدود 24 درصد از مساحت توسعه کالبدي در نواحي با تناسب کم و بسيار کم رخ داده است نتايج حاصل از مدل ارائه شده ابزاري خوب و مناسب براي سياست گزاران و برنامه ريزان شهري و تصميم گيرندگان در زمينه هاي توسعه کالبدي به شمار مي رود.