بررسي و تحليل دو مولفه «صداي راوي» و «كانوني شدگي» در شازده احتجاب گلشيري

شازده احتجاب هوشنگ گلشيري از نظر به كارگيري صناعات و تكنيك هاي روايي فراوان يكي از ارزشمندترين تجربه هاي ادبيات داستاني ايران است. گلشيري در شازده احتجاب از مولفه هاي متعدد روايي بهره گرفته است؛ اما مي توان گفت كه پيچش صناعت روايي اين اثر تا حد زيادي به سبب بهره گيري هنرمندانه گلشيري از دو مولفه «صداي راوي» و «كانوني شدگي» بوده است. انتخاب راوي سوم شخص محدود به ذهنِ دو شخصيت اصلي اثر (شازده احتجاب و فخري) و ارائه انديشه ها و گفته هاي اين دو شخصيت در قالب گفتمان مستقيم و غيرمستقيم سبب شده است صداي راوي (يا راويان) متن روايي با نگاه كانوني گر (يا كانوني گرهاي) آن در هم تند و درك رابطه راوي و كانوني گر و نيز درك تفكيك اين دو از هم دشوار شود. بر اساس اين، در پژوهشِ حاضر دو مولفه «صداي راوي» و «كانوني شدگي» در متنِ روايي شازده احتجاب ـ با پرهيز از يكي انگاشتنِ اين دو مولفه تحت عنوان «زاويه ديد» ـ بررسي و تحليل مي شود تا كاربست هنرمندانه اين دو مولفه در متن روايي شازده احتجاب نشان داده شود.