تحليل نمونه هايي از نقوش زنان بر سفال دوران اسلامي

حسيني سيدهاشم

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

زن در فرهنگ و هنر (پژوهش زنان) : تابستان 1391 , دوره 4 , شماره 2 (پياپي 12) ; از صفحه 63 تا صفحه 82 .

عنوان مقاله:

تحليل نمونه هايي از نقوش زنان بر سفال دوران اسلامي

نویسندگان:

حسيني سيدهاشم*

آدرس:

* دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده:

موضوع تحقيق پيش رو، بررسي و تحليل تعدادي از سفالينه هاي دوران اسلامي است که حاوي نقوش تزييني زنان مي باشند. هدف اصلي اين مقاله، شناسايي عوامل تعيين کننده استفاده از اين نوع نقوش و پاسخ به سوالات مهمي از اين قبيل است: نقوش زن بيشتر در کداميک از مقاطع تاريخي هنر سفالگري دوران اسلامي مشاهده مي شود؟ اين نقوش داراي چه ويژگي هايي بوده و چه عواملي در کاربرد آن ها تاثيرگذار بوده است؟ بديهي است که پاسخ به سوالات فوق مي تواند ما را در شناخت هرچه بيشتر موقعيت و جايگاه سياسي، اجتماعي و... زن مسلمان ايراني و تفاوت هاي آن با دوران قبل از اسلام ياري کند. در همين راستا پس از بررسي نمونه هاي متعدد سفال دوران اسلامي ايران به خصوص سفال هاي قرون مياني، تعدادي از مهم ترين و گوياترين آن ها انتخاب شد و سپس ساير عواملي که در کاربرد اين نقوش موثر بودند مورد تحقيق قرار گرفت. بنا بر يافته هاي تحقيق، کاربرد نقوش زنان بر سفال دوران اسلامي به طور خاص طي ادوار سلجوقي و ايلخاني، تحت تاثير عوامل متعددي از جمله: ورود اقوام جديد با نگرش هاي نو به زن، شکوفايي ادبيات در قالب داستان هاي ملي ايرانيان مانند شاهنامه فردوسي و خمسه نظامي و رواج مفاهيم خاص نجومي توام با نمادهاي مونث، صورت گرفته است.

کلید واژه:

نقوش تزييني(Q2)دوران اسلامي(Q2)زن(Q2)قرون مياني(Q2)سفال ايران(Q2)